EU và Mỹ đang hối thúc Bắc Kinh cam kết không gây hấn ở Biển Đông, trong bối cảnh căng thẳng leo thang về vấn đề Đài Loan.
Sự thúc đẩy của phương Tây diễn ra trong một tuyên bố mạnh mẽ về an ninh hàng hải sẽ được ký kết tại Indonesia vào ngày 14 tháng 7 bởi 27 ngoại trưởng từ khắp nơi trên thế giới.
Tham gia “Diễn đàn khu vực” tại Jakarta có nhà ngoại giao hàng đầu EU – ông Josep Borrell, ngoại trưởng Mỹ – ông Antony Blinken, nhà ngoại giao hàng đầu Trung Quốc – ông Vương Nghị và ngoại trưởng Nga – ông Sergei Lavrov.
Ngoài ra cuộc họp châu Á cũng có sự tham gia của các cường quốc Úc, Canada, Nhật Bản, Philippines, Hàn Quốc, Ấn Độ, Pakistan và Thái Lan.
Bắc Triều Tiên từ chối tham dự. Riêng Chính quyền quân sự Myanmar bị cấm tham gia.
Theo báo cáo mà EUobserver có được viết rằng, “Các đại dương và biển rất quan trọng đối với cuộc sống con người và hệ sinh thái toàn cầu. Là nơi có đa dạng sinh học phong phú, đóng một vai trò quan trọng tạo thành huyết mạch cho các hoạt động kinh tế”.
Nhưng với việc Trung Quốc xây dựng các căn cứ quân sự trên các đảo tranh chấp và đe dọa Đài Loan đã gây bất ổn khu vực. Do đó EU và các đồng minh đang thúc giục chính quyền Bắc Kinh không gây chiến.
“Điều tối quan trọng là tất cả các quốc gia trong khu vực tránh đe dọa hoặc sử dụng vũ lực hoặc ép buộc trong việc giải quyết các tranh chấp hàng hải.
Các bên ký kết sẽ “kiềm chế các hành động đơn phương gây nguy hiểm cho hòa bình, an ninh và ổn định trong khu vực bởi bất kỳ hoạt động nào trên đất liền hoặc trên biển”, thông báo viết.
EU, Mỹ và Nhật Bản cũng nêu bật “sự gia tăng căng thẳng gần đây ở Biển Đông và Biển Hoa Đông cũng như Eo biển Đài Loan”, nhưng Trung Quốc, lần này được Nga hậu thuẫn, một lần nữa tỏ ý không hợp tác.
Trung Quốc đề xuất ý kiến nhằm giới hạn toàn bộ báo cáo về mối đe dọa hàng hải “phi truyền thống”, chẳng hạn như cướp biển và khủng bố trên biển, thay vì các điểm nóng cấp độ chiến lược.
Nhưng EU, Mỹ, Canada và các đồng minh châu Á của họ đã kêu gọi một cách có hệ thống cụm từ “phi truyền thống” này.
Về phần mình, Ngoại trưởng Đài Loan Ngô Chiêu Nhiếp cũng không đến Jakarta, trong bối cảnh Trung Quốc leo thang đe dọa chiếm Đài Loan.
Ông nói với đài phát thanh Pháp France 24 ngày 13/7: “Chúng tôi chưa thấy sắp xảy ra các hành động quân sự từ Trung Quốc. Nhưng chúng tôi biết chiến tranh là không thể tránh khỏi”.
“Trung Quốc đang cố gắng ép buộc Đài Loan từ bỏ đất nước và đầu hàng trước áp lực của chính quyền Bắc Kinh”, ông Ngô nói.