Phó Tổng thống Đài Loan Lại Thanh Đức đã cố gắng đi đúng hướng trong chuyến đi nhạy cảm của ông tới Mỹ, với giả thiết Trung Quốc đe dọa tiến hành các cuộc tập trận nhằm đáp trả. Trên thực tế, cuộc tập trận đã diễn ra, nhưng có thể Trung Quốc sẽ không sớm nguôi ngoai bởi một người mà họ cực kỳ ghét bỏ, theo Reuters.
Trung Quốc vốn yêu sách Đài Loan là lãnh thổ của mình và nhiều lần tố cáo ông Lại là kẻ ly khai. Trung Quốc đã tổ chức các cuộc tập trận quanh Đài Loan vào hôm 19/8, một ngày sau khi ông Lại trở về nước, nhưng cuộc tập trận mới có quy mô thấp hơn nhiều so với các cuộc tập trận trước đó vào tháng 4 và tháng 8 năm ngoái mà Bắc Kinh tiến hành để phản đối sự tương tác giữa Mỹ và Đài Loan.
Reuters cho hay, Trung Quốc đặc biệt không thích ông Lại Thanh Đức, người dẫn đầu trong các cuộc thăm dò trước cuộc bầu cử tổng thống Đài Loan vào tháng 1 năm sau. Nguyên nhân được cho là do những bình luận trước đó của ông về việc trở thành một “người làm việc tích cực vì độc lập của Đài Loan”.
Tuy nhiên theo Reuters, ông Lại đã không gặp bất kỳ quan chức cấp cao hay nhà lập pháp nào của Mỹ trong chuyến quá cảnh, ngoài người đứng đầu một cơ quan không chính thức của Mỹ phụ trách vấn đề quan hệ Mỹ- Đài Loan. Trong các sự kiện công khai của mình, ông nói về hòa bình và đối thoại, mặc dù ông cũng nói rằng, Đài Loan sẽ không lùi bước trước các mối đe dọa.
Ma Chen-kun, một chuyên gia quân sự Trung Quốc tại Đại học Quốc phòng Đài Loan, cho biết:
“Quân đội Giải phóng Nhân dân không thể tìm ra cái cớ nào để làm ầm lên”, có thể vì vậy mà “những cuộc tập trận này có nhiều sấm sét, nhưng ít mưa hơn”.
Trong cuộc tập trận mới của Trung Quốc, không có yếu tố bắn đạn thật, không giống như tháng 8 năm ngoái khi Trung Quốc bắn tên lửa qua Đài Loan. Cuộc tập trận mới nhất này chỉ kéo dài một ngày và không được đặt tên, không giống như cuộc tập trận hồi tháng 4, mặc dù vào ngày 19/8, truyền thông nhà nước Trung Quốc đã tiến hành một loạt các cuộc tấn công cá nhân vào ông Lại, bao gồm cả việc gọi ông là “kẻ nói dối”.
Vào sáng 21/8, Bộ Quốc phòng Đài Loan trong báo cáo hàng ngày về các động thái của Trung Quốc trong 24 giờ qua cho biết rằng, họ không phát hiện máy bay quân sự nào của Trung Quốc đi vào eo biển Đài Loan trong khoảng thời gian đó.
Cả Mỹ và Đài Loan đều tìm cách giữ kín chuyến thăm Mỹ của ông Lại Thanh Đức, hai bên chính thức mô tả đây là điểm dừng chân trên đường đến và đi từ Paraguay của ông, và nói rằng: đây là thông lệ kéo dài hàng thập niên đối với các tổng thống Đài Loan khi quá cảnh ở Mỹ trong các chuyến công du nước ngoài. Do đó, Trung Quốc không nên lấy chuyến thăm này làm “cái cớ” cho các cuộc tập trận của họ.
Shen Dingli, Học giả Quan hệ Quốc tế tại Thượng Hải, cho biết, về lâu dài, khó có thể cải thiện tâm trí của Trung Quốc vì họ vẫn tin rằng ông Lại là một kẻ ly khai nguy hiểm, người có thể quay lại thúc đẩy sự độc lập của Đài Loan khi ông thắng cử.
Ông Dingli nói: “Nếu ông Lại Thanh Đức trở thành tổng thống và quay trở lại lập trường ban đầu hoặc thậm chí củng cố lập trường đó, ông ấy có thể buộc đại lục phải đối phó với Đài Loan bằng các biện pháp phi hòa bình”.
Trong khi đó, Lo Chih-chen, một nhà lập pháp cấp cao của Đảng Dân tiến cầm quyền, cho biết: chuyến đi của ông Lại cũng nhằm mục đích thể hiện một quá trình rộng lớn hơn nhằm thể hiện với Mỹ rằng ông là một nhà lãnh đạo kiên định và đáng tin cậy.