Cổ nhân có câu: Miệng có thể nhả ra hoa hồng, cũng có thể loài cây gai góc xấu xí. Tu luyện khẩu đức chính là tu luyện trường khí của bản thân mình. Khắp người đầy phúc khí mới có thể gặp nhiều may mắn.
Khẩu đức của một người tốt mới có thời vận tốt. Thời vận tốt mới có thể bớt đi đường vòng và thêm nhiều thành tựu. Những lời độc ác không nói ra miệng, những lời thị phi chẳng giữ bên tai. Đây chính là sự tu dưỡng mà chúng ta cần có.
‘Nhất ngôn ký xuất, tứ mã nan truy’, một lời nói ra, bốn ngựa khó đuổi, chỉ hại người hại mình thì thời vận ắt ngày càng kém. Không nói 10 lời này mới là người có giáo dưỡng. Nhờ đó, bạn có thể biến những điều mục ruỗng thành thần kỳ, khiến phong thủy hưng vượng, vận may theo nhau kéo tới.
Lắm lời
Có câu “Bệnh từ miệng vào, họa từ miệng ra”, chúng ta không nên nói quá nhiều, nói nhiều ắt sẽ lỡ lời.
Trong “Mặc Tử ” có ghi chép rằng học trò của Mặc Tử hỏi ông: “Thưa thầy, nói nhiều có ích lợi gì không?”. Mặc Tử đáp rằng: “Cóc và ếch cốm cả ngày kêu không dừng, kêu tới mức lưỡi khô cổ khát, nhưng vẫn không có ai lắng nghe chúng. Sáng nay ta nhìn thấy một chú gà trống, cất tiếng gáy rất đúng giờ vào lúc bình minh, ai nấy đều tỉnh giấc. Nhiều lời có ích gì chứ? Chỉ trong tình huống hợp thời nói mới có tác dụng”.
Lời của Mặc Tử nói với chúng ta rằng, không nên nhiều lời, người biết nói chuyện thường biết nói những lời lẽ phù hợp tùy tình huống.
Nói năng tùy tiện
Không nên nói năng tùy tiện bởi lẽ nói lời mà cứ thay đi đổi lại chi bằng không nói. Làm người không thể tùy tiện nuốt lời. Nếu thay đổi lời hứa chi bằng không nói còn hơn. Cũng đừng nói năng tùy tiện, người nói năng tùy tiện chỉ chiêu mời những lời oán trách. Đừng dễ dàng hứa hẹn gì với người khác bởi điều này sẽ khiến bạn mất uy tín với mọi người xung quanh.
Nói lời ngông cuồng
Không nên nói lời ngông cuồng mà chẳng biết suy tính nặng nhẹ. Nói càn thường sẽ khiến con người phải hối hận. Ngông cuồng hay khiêm nhường sẽ trực tiếp ảnh hưởng tới họa phúc của mỗi người. Điều mà con người triển hiện trước mắt người khác đều là lời nói và hành vi. Lời nói lại trực tiếp truyền tới tai người khác, vậy nên kỵ nói lời lộng ngôn. Kẻ ngông cuồng sẽ khiến người khác nhức mắt, sẽ tự gây thù chuốc oán và rất dễ rước họa vào thân.
Nói thẳng
Đừng nói thẳng ruột ngựa mà không màng đến hậu quả, nếu không bạn sẽ gây ra nhiều điều phiền phức. Lời thẳng phải nói một cách khéo léo, những lời lạnh như băng cần phải tăng thêm nhiệt. Phải để ý tới lòng tự tôn của người khác, đặt thể diện của họ vào vị trí số 1.
Nói lời cạn tàu ráo máng
Lời ăn tiếng nói phải hàm súc, hãy nhớ chừa lại khoảng đất trống cho mình và người khác. Dẫu bạn hiểu thấu người khác cũng không cần phải nói hết những gì mình biết. Hãy giữ lại vài phần đất trống cho người khác, coi như giữ lại chút khẩu đức cho mình. Khi trách mắng người khác không nên quá hà khắc, hãy chừa lại vài phần cho người và giữ lại sự khoan dung độ lượng cho mình.
Tiết lộ bí mật
Đừng tiết lộ những điều cơ mật của người khác. Công việc nhờ giữ bí mật mà thành, lời nói do để lộ mà bại. Đối với một vài chuyện bí mật của người khác hay tổ chức nào đó bạn nhất thiết không được tiết lộ ra ngoài. Đây không chỉ là vấn đề tiết tháo và nhân phẩm của con người mà cũng dễ gây ra hậu quả nghiêm trọng khó có thể lường trước. Khi sự việc chưa được xác định, bạn không nên nói chắc nịch như đinh đóng cột, tránh gây nên ảnh hưởng không tốt, khiến người khác cảm thấy bạn thật cợt nhả hay quá hà khắc.
Nói lời ác khẩu
Không nói những lời vô lễ làm tổn thương người khác, đừng nói những lời ác ý khiến người khác đau lòng. Cổ nhân có câu, vết dao dễ lành, lời ác khó quên. Những lời ác khẩu gây ra tổn thương về tâm lý còn vượt xa so với vết thương trên thân thể.
Nói lời kiêu căng
Kiêu căng nghĩa là tự cao, tự đại, tự cho mình là đúng. Lão Tử có câu: “Tự phạt giả vô công, tự căng giả bất trường”. Những người huênh hoang, khoác lác thường bị tiêu giảm công lao, kẻ ngang ngược tự đại sẽ chẳng thể tiến xa. Người nói lời kiêu căng không phải vì kiêu ngạo thì là vì vô tri. Dẫu là ai thì cũng bất lợi cho sự trưởng thành của bản thân, chỉ khiến người khác chán ghét họ. Cho nên Thân Hàm Quang cuối thời Minh, đầu thời Thanh từng nói: “Khiêm nhường thì người càng phục, ngạo mạn người tất ngờ vực”. Đừng nói lời cao ngạo, tự mãn hay tự cho rằng mình đúng đắn. Cao ngạo, tự đại là biểu hiện một người không đủ tu dưỡng.
Nói lời gièm pha
Nói gièm pha là nói xấu sau lưng người khác, bới móc gây ly gián hoặc phỉ báng, hạ thấp và nhục mạ người khác một cách ác ý. Những người nói càn đều là kẻ tiểu nhân. Vương Sung, một triết gia thời Đông Hán từng nói rằng: “Lời gièm pha tổn thiện, nhặng xanh vấy bẩn sự trong trắng” (Sàm ngôn thương thiện, thanh dăng ô bạch) Đừng nói xấu sau lưng người khác. Nói xấu sau lưng người khác sẽ khiến thiên hạ chẳng thể thái bình.
Nói lời nóng giận
Khi tức giận hãy ngậm chặt miệng lại và đừng nói gì. Bởi lẽ lúc này lời nói ra vừa làm tổn thương người khác, lại làm tổn thương chính mình. Lời đã nói ra như bát nước hắt đi, chẳng thể lấy lại. Không được nói năng tùy tiện, khi tức giận lời nói ra không được xử lý qua não bộ nên cần suy xét cẩn thận.
Khi tức giận hãy thỏa sức viết viết, vạch vạch lên một trang giấy trắng. Hãy viết tất cả suy nghĩ và quyết định của mình lên một trang giấy, bạn nghĩ gì hãy viết nấy. Đợi tới hôm sau bạn mới mang tờ giấy đó ra đọc lại một chút. Nếu cảm thấy đó chỉ là những lời nóng giận thì hãy gấp trang giấy đó thành một chiếc máy bay và phóng nó ra khỏi tâm trí bạn.
Người xưa có câu: “Kỷ sở bất dục vật thi ư nhân” (Những gì mình không muốn thì đừng làm cho người khác). Vậy nên những lời mình không muốn nghe cũng đừng để nó lọt đến tai người khác. Bởi lẽ những lời ác ý như con dao hai lưỡi, một lưỡi làm tổn thương người khác và một lưỡi làm chính bạn tổn thương. Tu dưỡng đạo đức bắt nguồn từ tu khẩu. Tâm sáng ắt sẽ biết nghĩ tới cảm nhận của người khác mà lựa lời hay. Người có sự tu dưỡng may mắn ắt sẽ tự tìm đến.
Ảnh minh họa: Serectchina
Theo Soundofhope
Hiểu Mai biên dịch