Sống trên đời, danh lợi, tài phú thực sự là vật ngoại thân. Đừng vì quá truy đuổi những điều này mà làm nguy hại bản thân. Như vậy chính là “bỏ gốc lấy ngọn”, cái được không bù nổi cái mất.
1. Quá vui dễ lỡ lời
Nói nhiều tất nói hớ, đặc biệt là trong lúc vui mừng. Kỳ thực trong khi vui mừng thì tâm người ta rất thiện, hoàn toàn không có ác ý nào, dường như gặp ai cũng muốn chia sẻ hết ra những gì muốn nói. Nhưng ngay cả khi tâm bị kích động thì lời nói vẫn phải trầm ổn, bởi vì lời một khi đã nói ra thì không thể thu hồi lại được.
Cổ nhân nói: “Vui không thể vui đến cực điểm”. Bởi vì khi con người ở vào cực độ của vui thì sự nghiêm nghị bình thường sẽ không còn, tư thế cũng không còn đoan chính. Thông thường người ta sẽ không giữ được miệng mà nói những lời làm tổn thương người khác hoặc những lời không phù hợp dẫn đến chuyện thị phi.
2. Quá giận dễ thất lễ
Tức giận với người khác không chỉ làm tổn hại đến mối quan hệ tình cảm giữa hai người mà còn làm tổn hại lớn đến sức khỏe của bản thân. Thời điểm tức giận, mọi người thường quên mất hạn độ mà làm ra những việc thất lễ và hối hận. Vì vậy, mỗi người nên học cách tự kiềm chế bản thân mình, bình tĩnh, nhẫn nại hơn trước mọi sự việc xảy ra.
3. Quá kinh động dễ đánh mất trạng thái
Con người khi bị kinh động bởi một việc nào đó thì dễ dàng đánh mất trạng thái của bản thân. Muốn luôn luôn giữ được trạng thái dáng vẻ của mình, phải luôn luôn bảo trì được tâm bình an.
Người xưa nói, không quan tâm hơn thua, núi Thái Sơn sụp đổ trước mắt mà sắc mặt không đổi, tư tưởng, nhân tâm bất động… Đây đều là muốn nói cho mọi người biết rằng phải tu dưỡng một tâm thái ổn định, bình thản, không động lòng trước những vinh nhục, những biến cố trong cuộc đời.
4. Quá buồn đau dễ mất nhan sắc, tinh thần
“Nhan” ở đây không chỉ là dáng vẻ bề ngoài mà còn chỉ trạng thái tinh thần. Cho nên, khi đối mặt với đủ loại buồn đau trong cuộc đời cần phải biết tiết chế, suy nghĩ tích cực hướng về phía trước, đừng để tinh thần suy sụp không vực dậy được.
Trung y cho rằng, đau buồn có thể làm tổn hại đến sức khỏe. Biểu hiện là sắc mặt thảm đạm, thê lương, thần khí không đủ, làm suy giảm nguyên khí, nội tạng của bản thân.
5. Quá sợ hãi dễ đánh mất khí tiết
Khi người ta quá sợ hãi, bị sợ hãi trấn áp nội tâm thì sẽ dễ đánh mất nguyên tắc và lập trường của mình. Vì thế họ cũng không thể tìm ra được lựa chọn chính xác, không biết cách nào giải quyết được vấn đề.
6. Quá tham lam ắt sẽ mất mát nhiều
Người chất chứa quá nhiều dục vọng danh lợi thì nhất định sẽ phải lao tâm lao lực, hao tổn tinh thần, kết quả cái mất đi sẽ càng lớn. Người tham lợi lộc nhất định sẽ yêu thích vật phẩm quý giá, nhưng khi chất chứa càng nhiều những vật phẩm quý giá thì lại khiến cho người oán giận, đố kỵ càng nhiều lên. Kết quả sẽ khiến bản thân bị tai họa bất ngờ.
Sống trên đời, danh lợi, tài phú thực sự là vật ngoại thân. Đừng vì quá truy đuổi những điều này mà làm nguy hại bản thân. Như vậy chính là “bỏ gốc lấy ngọn”, cái được không bù nổi cái mất.
7. Quá say mê dễ mất đức
Điều này xảy ra ở cả lời nói và hành vi. Nếu một người quá say mê điều gì đó, thì lời nói của họ sẽ có phần dối trá, xiên xẹo, hành vi sẽ thường khác người và đi quá giới hạn. Điều đó sẽ gây ra những việc mất đức.
8. Quá khoác lác dễ đánh mất lòng tin
Người xưa có câu: “Đừng dễ dàng đem lời nói ra miệng!”. Bởi vì họ quan niệm rằng, một khi lời đã nói ra khỏi miệng rồi mà không làm được thì là một việc rất đáng xấu hổ. Một người luôn tùy tiện hứa hẹn, tùy tiện nhận lời nhưng lại không thể có khả năng hoàn thành được thì sẽ đánh mất lòng tin ở người khác.
9. Quá nhiều dục vọng dễ mất mạng
Lão Tử nói: “Ngũ sắc sẽ làm cho mắt bị mù, ngũ âm sẽ làm cho tai bị điếc, ngũ vị sẽ làm cho lưỡi bị tê, rong ruổi săn bắn sẽ khiến lòng người phát cuồng, của cải có được khiến người bị tai hại”.
Điều này nói cho chúng ta biết rằng, quá nhiều dục vọng sẽ làm bại hoại thân thể, thậm chí vì vậy mà bị mất mạng.
Biển chứa trăm sông, có dung nạp nên thành to lớn, không muốn lại được. Một người khi khống chế được dục vọng, ham muốn của bản thân thì trí tuệ được khai sáng và sẽ càng trở nên mạnh mẽ hơn rất nhiều.
Văn Nhược