Kinh Dịch là một bộ triết lý cổ xưa giảng về mọi vấn đề trong Tam Giới chỉ với 64 quẻ Bát Quái. Nội hàm trong nó đến bây giờ vẫn là ẩn số đối với đa số chúng ta.
Trong tiết Xuân tươi đẹp, cùng nhau uống chén trà bốc vài quẻ Dịch cùng nhau chiêm nghiệm xem nên xử thế như thế nào để cho năm mới vận hạn tốt hơn cũng là một điều thú vị.
Kinh dịch là dùng chỉ sự vận động của Tam Giới trong vũ trụ, nhưng vạn vật Tam Giới này lại cấu thành từ Ngũ Hành, kể cả các mối quan hệ cũng vậy. Vì thế trong Đạo Xử Thế theo Kinh Dịch chúng ta cũng có 5 mối quan hệ cần phải xem trọng.
Xem thêm: Phần 1
Người chung suốt chặng đường đến đầu bạc răng long
Ngoài cha mẹ ra thì người quan trọng nhất trong số mệnh của mỗi người, chính là vợ hay chồng của mỗi người. Có câu: “Tu trăm kiếp mới ngồi chung thuyền, nghìn kiếp mới thành vợ chồng”, có thể thấy nhân duyên vợ chồng là trời định, phải đủ duyên nghiệp mới nên đôi. Nếu các bạn thực sự muốn một cuộc sống hạnh phúc trăm năm, thì cách hiệu quả nhất là phải học cách đối xử tốt với bạn đời hay một nửa kia của thế giới.
Muốn có vợ hay chồng tốt, hãy thay đổi cách cư xử với người khác phái
Đó là tượng quẻ Phong Hỏa Gia Nhân
Thoán từ của Quẻ là Gia nhân: Lợi nữ trinh (Dịch: người trong nhà, hễ đàn bà mà chính đáng thì có lợi).
Nội quái là Ly (lửa) chủ về cư xử, sáng suốt; ngoại quái là Tốn (gió) chỉ sự thuận lợi. Nghĩa là ở trong nếu cư xử sáng suốt, xử trí không hồ đồ, thì ở ngoài sẽ thuận lợi tốt đẹp, đặc biệt là chuyện về nữ giới, ý nói là như vậy thì việc tề gia sẽ tốt đẹp. Tóm lại, muốn nhà cửa hạnh phúc yên ấm thì phải học cách cư xử tốt và sáng suốt với người bạn đời của mình, thì dù trong nhà hay ra ngoài đều tốt đẹp cả.
Vậy vì sao lại phải đối xử tốt với người khác phái? Đơn giản nếu bạn không biết đối xử tốt với người khác phái, thì bạn sẽ không xứng đáng có một người bạn đời tốt. Theo tướng mệnh học và số mệnh học, thì người chồng chính là nguồn tài vận của vợ và vợ lại chính là tài tinh của chồng. Vì thế chỉ khi có một cuộc sống vợ chồng viên mãn, thì bạn mới được hưởng thụ sự sung túc về mặt của cải và hạnh phúc.
Người chồng cũng chính là người chủ gia đình tượng trưng cho quẻ Càn (tức là Trời) thuộc Dương, trong khi vợ là Khôn (Đất) thuộc Âm. Khi hai vợ chồng khi lấy nhau chính là tạo ra một vũ trụ hoàn toàn mới và hai người tượng trưng cho hai cực Âm Dương, hai cực này phải thật sự thuần chính và hài hòa với nhau thì vạn vật trong vũ trụ đó mới sinh sôi.
Thuần chính nghĩa là Trời phải Dương và Đất phải Âm, đơn giản hơn chính là vợ phải cho ra vợ và chồng phải đúng là chồng. Điều này nghe đơn giản nhưng ngày nay âm dương đã đảo lộn hết cả, nên nhiều gia đình mới gãy gánh giữa chừng, đem lại cho xã hội thêm nhiều nỗi bất hạnh.
Nói ra thì dễ, nhưng mà để hòa hợp với nhau là điều khó vô cùng, vấn đề nằm ở đâu?
Đối với người làm chồng bí quyết chính là hai chữ “DUNG” và “NHẪN” (dung trong bao dung). Thể hiện cụ thể chính là tấm lòng bao dung người vợ khi có xảy ra sai xót trong hành xử, khi có mâu thuẫn tranh cãi nên nhường nhịn vợ một chút, kiên nhẫn và tôn trọng người vợ của mình. Bí quyết dành cho Vợ cũng lại là 2 chữ “DUNG” và “NHẪN” (“Dung” trong “Công dung ngôn hạnh”). Người làm vợ thì hãy dịu dàng như nước, nói càng ít càng tốt.
Bí quyết đến từ Kinh Dịch – Quẻ Địa Thiên Thái
Để gia đình hạnh phúc bền vững chính là Trời Đất và Vũ Trụ phải hài hòa yên ổn. Chính là tượng của Quẻ Địa Thiên Thái trong Kinh Dịch.
Chồng phải cư xử như bầu Trời cao với ánh nắng ấm áp
Quẻ này có tượng là Càn (Trời) nằm ở dưới và Khôn (Địa) nằm bên trên. Tại sao Trời mà lại nằm bên dưới Đất mà lại có thể thành Địa Thiên Thái mà không phải thành Trời đất đảo điên? Hình tượng này chính là biểu tượng cho đặc tính của Trời và Đất khi giao hòa với nhau. Ánh nắng mặt trời chiếu xuống khắp nơi làm ấm áp mặt đất lạnh lẽo làm vạn vật hồi sinh, cũng là thể hiện cho cái đức lớn nhất của Trời, chính là bao dung vạn vật gồm cả Đất ở trong sự chiếu sáng của nó.
Chính vì bao dung nên không hề nề hà mà xuyên thấu xuống tận nơi thấp nhất, chính là mặt đất vậy. Mặt đất lạnh lẽo sau cơn mưa hay gió bão lụt lội tan thương, nào có khác chi lúc người vợ nóng giận mà mắng mỏ chồng mình. Nếu người chồng không tỏa được ánh nắng của sự bao dung xuống, làm ấm áp lại mặt đất thì khi nào vạn vật mới sinh sôi.
Hay nếu người chồng nổi giận, chẳng khác nào lại thêm một cơn bão với hàng vạn sấm chớp từ trời cao để tiêu diệt vạn vật? Nói cách khác thì chồng nên nhường nhịn bao dung, tôn trọng và nể vợ. Nể vợ bởi vì một tình yêu lớn lao và mục đích cao hơn cho sự bình yên và hạnh phúc của gia đình chứ không là khiếp sợ, yếu nhược.
Ngoài ra người chồng phải lãnh gánh trách nhiệm trụ cột gia đình, gắng sức nuôi vợ nuôi con không nề hà. Vì đó là bản chất thiên định cho người chồng như ánh nắng nuôi dưỡng vạn vật vậy, cần phải hài hòa mà không cực đoan.
Vợ phải như Đất lớn với dòng suối ngọt lành cây cối tốt tươi
Thân làm vợ chính là đã giao phó cuộc đời cho người chồng, trượng phu của mình thì hãy như mặt đất trong quẻ Địa Thiên Thái. Im lặng dang tay đón nhận hết mọi nắng mưa đến từ trời cao, cải biến những sự lạnh lẽo của hơi nước trong lòng đất (những đau buồn giận dữ tiêu cực), bốc lên cao theo ánh nắng thành nguồn nước mưa trong lành tưới tắm khắp đất một lần nữa cho vạn vật sinh sôi (con cái, của cải ).
Nên quẻ Khôn trong Địa Thiên Thái nằm ở trên là chỉ sự thăng hoa này, quan trọng nhất là về mặt tinh thần. Vì thế người nữ nếu có thể thể hiện ra bản chất của mình, dịu dàng nhẹ nhàng như dòng suối mát lành, thì quả là phúc lớn cho gia đình đó vậy. Chỉ có mặt đất màu mỡ mới có nguồn nước mát lành, người nữ đó cũng sẽ có một cuộc đời phúc lộc mãn nguyện.
Trời Đất giao hòa không có nguồn nước tốt thì sẽ không có vạn vật. Mà nước tuy đến từ Trời, nhưng lại nằm trên mặt đất nên vì thế mà chúng tôi nói rằng phụ nữ là phải dịu dàng nữ tính. Ngược lại nếu chồng bạn mà dịu dàng nữ tính thì lại không ổn.
Mọi người thấy rằng quẻ Khôn lại nằm trên quẻ Càn trong Địa Thiên Thái, cũng mang ý nghĩa là người vợ phải Dung Nhẫn được những cái xấu của chồng mình. Để có thể giữ chồng một cách hạnh phúc thì chữ Dung phải thấu triệt. Vì mặt đất có bốn mùa Xuân Hạ Thu Đông, nên đức tính của người vợ phải cố gắng đạt đến “Tứ Đức” tương ứng bốn mùa là “Công Dung Ngôn Hạnh”.
Tại sao chúng tôi chỉ nói đến chữ “Dung”? Vì nó thuộc mùa Hạ là mùa sinh sôi nảy nở. Là mùa quan trọng và quyết định xem hai mùa Thu Đông có đủ lương thực để sống no ấm hay không? Nghĩa của “Tứ Đức” cũng đơn giản như sau:
- Mùa xuân: chăm sóc nhà cửa gọn gàng sạch sẽ, cơm nước dù nấu chưa ngon nhưng phải tươm tất (Công). Nếu đón năm mới mà nhà cửa dơ bẩn và cơm nước không đầy đủ thì cả năm sẽ không có Lộc vậy.
- Mùa Thu: là mùa cây cối rụng lá bắt đầu chuẩn bị cho cái lạnh của mùa Đông. Là mùa xử tử tội nhân ngày xưa nên mùa này mang nhiều sát khí. Vì lẽ lời nói khó nghe đem lại sát khí và tai hại không kém gì lưỡi đao bén, nên chữ Ngôn mới tương đương mùa Thu. Tức là dụng ngôn phải cẩn thận. Nhất là thân làm Vợ trong nhà, lời nói không ý tứ thì gia đình mất hòa khí đồng nghĩa sẽ bất hạnh và mất đi của cải. Vì thế mà Ngôn từ của vợ hiền tất phải nhã nhặn và lúc giận nói ít một chút, nói lời suy xét kỹ hơn.
- Mùa Đông: vạn vật đều ngưng hoạt động trong cơn gió tuyết, thu vào nghỉ ngơi và ngủ đông để bảo toàn sinh mệnh, vật nào vận động nhiều sẽ chết cóng. Cũng như người vợ trong gia đình giữ gìn đức hạnh của mình như vạn vật vào mùa đông. Cư xử nhẹ nhàng lễ phép và luôn dịu dàng trong gia đình kể cả lúc giận dữ (Hạnh).
Tất cả những điều này sẽ góp phần xây nên chữ “Dung” đủ lớn đủ tốt, để làm ngay chính lại bất cứ ông chồng nào chưa tốt, hay bảo trì bất kỳ gia đình nào khỏi tan vỡ. Vì Âm Dương là hai mặt của một vấn đề và là bản chất của vạn vật trong vũ trụ này, nên khi xảy ra chuyện cả hai đều cần phải cùng nhau chung tay mà giải quyết vấn đề. Không bao giờ có vấn đề nào xuất hiện từ một phía và trong một đêm mà thành hậu quả. Vì “băng dày ba thước không phải bởi cái lạnh một đêm”.
Để có vợ hay chồng tốt và hạnh phúc trường cửu, hãy thay đổi chính mình
Vậy thay đổi như thế nào, hãy xem tượng quẻ Lôi Phong Hằng. Còn gọi là quẻ Hằng, tượng trưng cho đạo vợ chồng trường cửu lâu dài và hạnh phúc.
Quẻ này có câu như sau: “Lôi phong, Hằng. Quân tử dĩ lập bất dịch phương”.
Dịch nghĩa: Sấm gió, là quẻ Hằng. Quân tử kiên trì theo một phương không dời.
Giảng nghĩa ra là Chấn (sấm) trên, Tốn (gió) ở dưới, là hình tượng quẻ Hằng, quân tử xem xét hình tượng này học theo để mà kiên trì sống theo Thiên Đạo không thay đổi. Chồng trên, vợ dưới, rất hợp đạo, thì tất được lâu dài.
Như đã nói ở trên, vợ chồng chính là hai cực Âm Dương cũng như Trời và Đất. Trời phải ở trên, Đất phải ở dưới mới đúng tự nhiên và lâu dài. Không như Địa Thiên Thái nói một cách tổng quan thì Quẻ Hằng này còn chỉ sâu hơn nữa về mặt cư xử trong khi sống cùng nhau. Nếu muốn lâu dài thì phải cư xử sao cho giống như “Sấm” và “Gió”. Sấm nổi bên trên, sau đó là gió mạnh tạo thành mưa, phối hợp nhịp nhàng đúng cảnh vợ chồng thuận hòa “Phu xướng phụ tùy”.
Cái mà con người mong mỏi nhất chính là “Ơn trời mưa nắng phải thì”, vậy thì “Sấm” và “Gió” phải vừa phải để tạo thành một lượng mưa vừa đủ tốt cho vạn vật. Để làm điều đó thì mỗi người dù “Vợ” hay “Chồng” đều phải tự ước chế bản thân mình, bỏ đi dục vọng và tâm nóng giận, ích kỷ, thuận theo “Đạo vợ chồng” một cách chân chính, vợ cho ra vợ, chồng cho ra chồng thì mới mưa thuận gió hòa và lâu dài được.
Mà tâm tính còn phải mạnh mẽ kiên trì và không dời đổi cả đời là yêu cầu khó nhất. Hiện nay có cặp sống với nhau chưa đầy vài tháng, đã không chịu nổi nhau mà ly dị rồi, thì làm sao mà tìm được hạnh phúc trường cửu được.
Trong quẻ này có nói đến “Quân Tử dĩ lập bất dịch phương”, nên vai trò duy trì hạnh phúc lâu dài của gia đình, có lẽ thuộc về đàn ông nhiều hơn vì họ là trụ cột gia đình. Người đàn ông phải sống tốt, có đạo đức và quân tử trước đã, thì mới có thể thu hút được một người phụ nữ tốt mà tính chuyện lâu dài.
Hiện nay có rất nhiều người phụ nữ và đàn ông tự thấy rằng mình rất giỏi giang, học thức cao nhưng vẫn lẻ bóng, chính là chữ “Dung” của họ không đủ lớn để tiếp nhận một nửa còn lại. Mọi bất hạnh trên đời bắt nguồn từ bản thân quả thật là chính xác vậy. Nên muốn hạnh phúc cả đời, hãy quan tâm tu sửa bản chất mình trở nên tốt hơn để thu hút được một người bạn đời chân chính, cùng bạn xây dựng một cuộc sống hài hòa viên mãn.
Như vậy mới đúng là:
“Phu xướng phụ tùy gia đạo hanh.
Lâu dài hạnh phúc yến vờn oanh.
Vĩnh hằng giai ứng cương nhu giả.
Trăng dõi hoa tường ý tứ sanh”.
Còn tiếp….
Tĩnh Thủy