Nhắc đến Bao Chửng, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến một người thiết diện vô tư, ngay thẳng chính trực, yêu dân như con, trung thành với vua và còn có tài đoán biết trước sự tình sẽ xảy ra.
Về phương diện nghiêm khắc, thanh chính liêm khiết, kiềm chế bản thân và sống một cuộc đời vô cùng giản dị thì trong lịch sử có rất nhiều điển tích, điển cố ca ngợi những phẩm hạnh này của ông.
Trong đó, câu chuyện Bao Chửng không nhận nghiên mực Đoan Khê – lễ vật mà một người dân Đoan Châu dâng tặng – được lưu truyền khắp dân gian từ xưa đến nay.
Nghiên mực Đoan Khê là một loại nghiên mực quý nổi tiếng thiên hạ, được sản xuất ở vùng Đoan Khê, huyện Cao Yếu, tỉnh Quảng Đông.
Thời ấy, chỉ những vị đại thần của triều đình, người quyền quý và những người trí thức mới có nghiên mực Đoan Khê. Họ lấy làm vinh dự khi trong nhà có loại nghiên mực này.
Có một đoạn thời gian, Bao Chửng nhậm chức ở Đoan Châu và được người dân vô cùng kính trọng. Khi hết thời hạn nhậm chức ở đây, dân chúng Đoan Châu đều đổ xô ra đường, đi đến bến đò để được đưa tiễn ông trở về phủ.
Mỗi người dân đến đưa tiễn Bao Chửng đều mang theo một lễ vật quý biếu ông làm quà, tỏ lòng cảm kích của mình đối với vị quan thanh liêm trong lòng họ. Nhưng tất cả những lễ vật ấy đều bị Bao Chửng từ chối không nhận.
Trong số những người đến tiễn, có một người mang một chiếc nghiên mực Đoan Khê loại quý nhất, được bọc trong một lớp vải màu vàng, rồi lặng lẽ bỏ vào trong thuyền của Bao Chửng và rời đi.
Người này biết rằng nếu tặng tận tay thì Bao Chửng nhất định sẽ khước từ. Vì vậy, ông ta đành làm cách ấy với hy vọng rằng khi đã đến nơi rồi mới phát hiện ra thì Bao Chửng sẽ nhận lễ vật ấy của mình.
Khi thuyền của Bao Chửng đi đến eo sông Linh Dương thì trời đang trong xanh nắng ấm đột nhiên chuyển sang sóng gió cuồn cuộn. Lúc ấy sóng biển nổi lên rất mạnh và không ngừng đánh vào thuyền, khiến chiếc thuyền nhiều lần gần như bị nhấn chìm.
Bao Chửng hạ lệnh cho thuyền dừng lại, trong lòng kinh ngạc nghĩ: “Bao Chửng ta ở Đoan Châu thanh đạm như nước. Ông trời hà cớ gì lại nổi giận như vậy?”
Sau đó, ông lập tức cho người đi khám xét lại toàn bộ hành lý trên thuyền.
Một lúc sau, quả nhiên mọi người phát hiện ra có một nghiên mực Đoan Khê được đặt cẩn thận ở trên thuyền. Bao Chửng lập tức ném nghiên mực Đoan Khê ấy xuống sông. Khi nghiên mực vừa rơi xuống nước thì ngay lập tức “gió êm sóng lặng”, mây đen tản ra làm ló lên ánh mặt trời.
Bao Chửng cả đời quang minh lỗi lạc, một nhân cách tốt đẹp, sáng ngời điển hình, quả thực khiến người đời mãi kính phục trong lòng.
Theo Đại Kỷ Nguyên Tiếng Trung
Mai Trà biên dịch