Chuyện Kinh Thánh là tác phẩm văn học nổi tiếng của nữ văn hào Pearl Buck – người đã từng đạt giải Nobel Văn Chương năm 1938 và giải thưởng báo chí Pulitzer năm 1931. Từ tác phẩm Kinh Thánh, bà đã chọn lọc, sắp xếp các câu chuyện theo trình tự thời gian, rồi thổi hồn vào đó, chấm phá những nét khóc cười của nhân vật để khiến truyện gần gũi mà vẫn tôn trọng nguyên tác.
Chuyện Kinh Thánh mô tả cuộc hành trình về với đức tin nguồn cội của dân Do Thái, cũng là của cả loài người. Là nhịp cầu tâm linh nối tâm hồn con người với Đấng Cao Cả. Tác phẩm được đánh giá rất cao từ giới chuyên môn cũng như người đọc phổ thông, cả trong và ngoài đạo Thiên Chúa.
Vì lấy cảm hứng từ Kinh Thánh – cuốn sách ẩn chứa nhiều huyền cơ và những hàm nghĩa uyên thâm – nên tác phẩm của Pearl Buck cũng mang trong mình nhiều giá trị lớn lao. Đại Kỷ Nguyên trân trọng giới thiệu tiểu mục dài kỳ Chuyện Kinh Thánh bao gồm các câu chuyện trong nguyên tác. Cũng trong loạt bài viết này, người viết mạn phép chia sẻ những hiểu biết và thể ngộ nông cạn của bản thân, rất mong được bạn đọc gần xa góp ý và thảo luận.
Kỳ 8: Việc bắt giữ Lot
Thành Ur tại Babylon là một nơi không tin thần thánh nhưng Sodom còn tệ hơn nữa. Dân Sodom không nghĩ tới cái gì khác ngoài khoái lạc và việc chạy theo của cải. Không chỉ Sodom là thành độc nhất loại đó, thành sát bên nó là Gomorrah cũng tồi tệ không kém. Cả Sodom lẫn Gomorrah đều nổi tiếng vang lừng khắp xứ vì hành vi độc dữ của người dân hai thành đó.
Hai thành này và ba thành khác tọa lạc tại thung lũng Siddim gần biển nội địa gọi là Biển Chết, hoặc Biển Muối. Năm thành đó đều là kẻ thù lâu năm của một ông vua phi thường tên là Elam và năm đồng minh hùng mạnh của ông ta. Trong thực tế, cả năm thành đã bại trận và bị buộc phải nộp cống nhiều năm rồi. Thuế má là gánh nặng đối với họ, nhưng không nặng quá tới độ họ không đủ khả năng sống xa hoa. Hễ bao giờ còn có thể tiếp tục sống hưởng lạc thì họ thà nộp cống tiền bạc còn hơn chiến đấu để giải phóng mình.
Sau cùng, khi họ nổi lên chống vua Elam, không chịu tiếp tục phục vụ ông ta, thì họ quá yếu vì cuộc sống dễ dãi đã làm họ gần như quên cách chiến đấu. Các đạo quân đối địch với họ nhỏ hơn các đạo quân của họ nhưng đầy sức mạnh chiến đấu, và cuộc chiến diễn ra bất lợi cho dân thành Sodom và thành Gomorrah. Tại thung lũng Siddim, bốn vua đánh nhau với năm vua. Và năm vua bỏ chạy trước vua Elam và các đồng minh của ông ta. Họ lui quân, rồi tuôn chạy với toàn thể binh lính của mình, vào vùng núi đồi và các lũng sâu, để ngỏ các cổng thành phó mặc cho lòng thương xót của quân thù.
Lính thắng trận tràn vào hai thành Sodom và Gomorrah, sục kiếm vàng bạc mà họ biết là giấu trong nhà người giàu, cướp bóc mọi thứ họ lùng thấy được ở nhà dân và chợ búa. Họ lấy của cải, lương thực, bắt tù nhân và mang về trại mình hết thảy những gì họ tước đoạt được. Họ bắt theo luôn cả Lot, con trai người em của Apram và tất cả của cải của Lot. Họ giam Lot chung với những đàn ông và đàn bà mà họ bắt làm nô lệ.
Nhưng có một người tù trốn khỏi trại thù. Anh đánh lạc hướng được những kẻ giam giữ mình, chạy băng ngang xứ sở, tìm Apram ở đồng bằng Mamre. Khi tìm được, anh kể cho ông nghe về cuộc chiến kinh hoàng và số phận của Lot. Apram là một chủ trại chăn nuôi hiền hòa, không phải là người ưa chiến đấu, nhưng khi nghe chuyện xảy ra cho cháu Lot của mình, ông biết ngay là mình phải giải cứu cháu.
Với sự giúp đỡ của vài người bạn kế cận, ông tập họp đoàn mục tử và những người giúp việc trong nhà và nhanh chóng lập thành một đội quân thiện chiến. Họ gồm ba trăm mười tám người, đều sinh ra dưới mái nhà của ông và đều là những người được huấn luyện thành thạo bảo vệ các đàn súc vật và đồng cỏ khi bị tấn công. Lần này, họ sẽ là kẻ tấn công. Apram hiểu rằng họ sẽ cùng chiến đấu để cứu thân nhân của ông với tất cả sức mạnh và lòng trung thành của họ.
Apram đặt mình làm người chỉ huy đoàn quân ít ỏi này và lên đường nôn nóng đuổi theo các đạo quân đang giam giữ cháu Lot của ông. Xa về phía bắc, tại một địa điểm gọi là Dan, ông bắt gặp doanh trại của kẻ thù vào ban đêm và liền phóng ra một cuộc tấn kích chớp nhoáng. Cuộc đột kích thình lình quá và ngoài sự mong đợi, khiến quân thù vỡ trại, bỏ chạy. Lực lượng của Apram rượt theo gần tới Damascus, tấn công suốt dọc đường trước khi để tàn dư của các đạo quân Elam chạy tán loạn vào vùng đồi núi ở quê nhà họ.
Và Apram giải cứu hết thảy tù nhân và những gì của họ đã bị chiếm đoạt, tất cả đàn ông đàn bà và của cải của họ; và cháu Lot của ông với toàn bộ của cải của Lot. Hôm đó, Lot là người hả dạ; và hết thảy dân hai thành bị cướp phá đó cũng đều hả dạ. Thế nhưng, dù Apram có thể làm cho mình trở nên cực kỳ giàu có bằng cách giữ lại những của cải ông đã thu hồi được, ông không chịu nhận bất cứ phần thưởng nào của nhà vua vì những gì ông đã làm.
Thay vào đó, ông giao lại của cải cho người ta và trả tù nhân về các thành của họ, không chấp nhận đền đáp gì ngoài lương thực mà ông cần tới cho các thanh niên trong đạo quân nhỏ nhoi của mình. Lot và gia đình trở về thành Sodom, nơi không phải vì công lao cứu thoát của Apram mà bớt đi chút nào độc dữ. Và Apram về lại cuộc sống lều trại trầm lặng của ông ở đồng bằng Mamre.
Lời bàn:
Một đội quân nhỏ bất đắc dĩ của những chàng du mục vốn chỉ quen với việc chăn gia súc và bảo vệ mục trường lại có thể làm được việc mà 5 đạo quân chuyên nghiệp của 5 đô thành lớn đã thất bại. Rốt cuộc những chàng cao bồi thời cổ đại này đã làm thế nào để khắc phục được những bất lợi thấy rõ về trang bị vũ khí, về kinh nghiệm đánh trận và tổ chức quân sự của họ?
Họ có sự bất ngờ nhưng không chắc yếu tố này đã quyết định chiến thắng. Bởi sau những phút đầu ngỡ ngàng bối rối vì bị tập kích bất ngờ, liên minh quân sự của vua Elam đông hơn hẳn và thiện chiến kia chắc hẳn sẽ nhận ra đây chỉ là lực lượng nhỏ của những người lính không chuyên. Họ có thể tổ chức để phản kích lại dễ dàng.
Vậy mà đội quân của Apram đã truy kích kẻ thù suốt dọc đường tới tận gần Damascus. Thật là khó mà tin được nếu chúng ta quên mất một điều: Apram là người được Thiên Chúa chúc phúc và có một vai trò hết sức to lớn đối với các dân tộc và tôn giáo sau này. Thiên Chúa đã phán bảo với Apram: “Ta sẽ làm cho ngươi thành một dân lớn. Ta sẽ ban phước cho ngươi, làm nổi danh ngươi, và ngươi sẽ thành một sự phước hạnh. Ta sẽ ban phước cho những ai chúc phước ngươi, rủa sả kẻ nào rủa sả ngươi. Hết thảy các gia tộc trên đất sẽ nhờ ngươi mà được phước”. [1]
Còn Sodom và Gomorrah và các đồng minh của họ dù đông đảo nhưng là một đám quân vô đạo đức. Họ hèn nhát và thích hưởng lạc, vô kỷ luật và bạc nhược. Họ đánh mất đức hạnh của mình, vả lại cũng chẳng có đức tin nên không có sức mạnh để chống lại cái xấu. Tóm lại, họ còn tệ hại hơn cả những “lính cậu”.
Còn Apram sau chiến thắng lặng lẽ và khiêm nhường như vốn có, từ chối tất cả quân công và chiến lợi phẩm để quay về với cuộc sống bình yên nơi nông trại. Ông không biết rằng, ông sẽ còn phải quay lại Sodom và Gomorrah một lần nữa để cứu Lot và gia đình trong ngày tàn khủng khiếp của hai ngôi cổ thành sa đọa này. Nhưng đó là chuyện sau này, sau khi Apram đã được tận hưởng niềm vui lần đầu làm cha khi tuổi đã xế chiều, cha của người Do Thái và cha của người Ả Rập. Đó là nội dung trong kỳ tới, mời các bạn đọc đón xem.
Bình Nguyên
Chú thích:
- [1] Thánh Kinh Việt Ngữ bản Hiệu Đính – Sáng Thế Ký Chương 12.