Trước đây có một đại phú ông giàu có nhưng lại rất keo kiệt và tham lam, luôn tìm cách chiếm hữu của cải của người khác.
Một hôm ông ta ra chợ huyện dạo chơi với mong muốn kiếm được một món hời nào đó. Khi đi ngang qua cửa hàng bán đồ đá quý, vừa vào trong quán, phú ông được chủ quán giới thiệu cho một loạt những món đồ quý đẹp đẽ vô cùng. Trong những món đồ đó có một viên kim cương lấp lánh sáng chói.
Nhưng vì người chủ cửa hàng không có kinh nghiệm nên không biết được giá trị của nó và cũng không biết đó là thứ gì, chỉ biết nó phát ra ánh sáng trắng rất đẹp. Người chủ cửa hàng biết phú ông là người buôn bán tứ phương, lại là chỗ chơi thân tình với quan trên nên muốn hỏi vị phú ông này đó là thứ gì?
Vị phú ông biết rằng đó là một viên kim cương vô cùng có giá trị, có đánh đổi cả gia tài mà ông hiện có cũng chẳng bằng. Lòng tham nổi lên, vị phú ông mới lừa gạt người chủ cửa hàng đó là viên đá ma quái, cần phải mang lên quan trên làm phép trừ tà gấp, nếu không tai họa sẽ giáng xuống không thể tránh được.
Người chủ cửa hàng tưởng thật nên tin lời phú ông, nhờ phú ông mang đến quan trên trừ tà giúp. Sau khi lừa người chủ cửa hàng, vị phú ông có được viên kim cương quý báu, mang về nhà đêm ngày giữ bên mình ngắm nghía. Và cũng lạ thay, sau khi có được viên kim cương quý giá, các việc làm ăn buôn bán của vị phú ông ngày càng sa sút. Mấy tháng qua đi, việc làm ăn không những không thể kiếm được lời mà còn bị thua lỗ liên tục. Vị phú ông bắt đầu sinh ra suy tư buồn bã, cơm nước cũng chẳng buồn ăn, cơ thể mệt mỏi, tay chân như người đi mượn chẳng thể làm gì.
Một hôm, phú ông đang lúc buồn bã khôn nguôi, tình cờ có người bạn thâm giao nhiều năm đến chơi. Người bạn này là một hiền triết, sống thanh đạm nhưng vui tươi thông thái. Hai người gặp nhau hàn huyên tâm sự. Vị phú ông mới kể cho nhà hiền triết nghe tình cảnh của mình kể từ sau khi có được viên kim cương đó về. Vị hiền triết nghe xong mới hỏi:
“Viên kim cương này ông là nhờ lòng tham và thủ đoạn của mình mà có, đó là việc sai trái không nên làm, ông thấy rằng viên kim cương này quý giá vậy sao? Nó có đáng để ông phải đánh đổi danh dự nhân phẩm của mình không?”.
Vị phú ông đáp: “Nó rất hiếm, đánh đổi cả gia tài mà tôi có được cũng không thể mua nổi”.
Vị hiền triết hỏi: “Vậy ông ngày ngày nhìn nó, nó có thể thay cơm ăn áo mặc cho ông không? Ông yêu quý nó như bảo bối trấn gia, vậy nó có giúp cho ông buôn bán hưng thịnh không? Nó có thể mang lại hạnh phúc, niềm vui cho ông không, hay trái lại nó lại đang khiến cho ông lâm vào cảnh tuyệt vọng như thế này?”.
Vị phú ông nghe xong im lặng không nói…
Thấy vậy vị hiền triết lại tiếp tục nói:
“Kỳ thực mỗi một người chúng ta, tự thân đã có một bảo bối vô giá mà không mấy người biết được, cũng không mấy người quan tâm để ý đến nó. Đó chính là tâm hồn thiện lương, tâm hồn thiện lương chính là thứ bảo bối vô giá mà không có thứ tiền bạc nào trên thế gian có thể mua được. Khi một người có đủ đầy sự thiện lương, người đó sẽ có được niềm vui và hạnh phúc, thiện lương cũng chính là tấm vé thông hành có có giá trị nhất. Con người có được nó có thể đến bất kỳ đâu mình muốn, đi đến đâu cũng được hoan nghênh đón tiếp.
Người thiện lương ắt sống chân thành tình cảm, đối với việc sống ở đời đối nhân xử thế cũng sẽ luôn suy nghĩ cho người khác. Người mà như vậy thì sợ gì trời đất bao la không có nơi dung chứa, sợ gì thiếu vắng bạn bè người thân. Có câu: “Phật tại tâm trung”, một người trong tâm chứa điều thiện lương, chân thành cũng chính là chứa đựng con đường kết nối với Thần Phật và được yêu thương che chở vậy.
Minh Vũ