Cổ ngữ có câu: “Lấy vợ coi trọng hiền đức”. Bậc thánh nhân và những người có phẩm hạnh đạo đức cao thượng đều coi trọng đạo đức, hành thiện, kính trời, biết mệnh, không chấp trước vào danh lợi mà nghiêm túc tuân thủ lễ pháp kết hôn, coi trọng đạo vợ chồng. Họ cho rằng, chỉ người phụ nữ có phẩm hạnh đạo đức, hiền thục, trí tuệ mới có thể tề gia, dạy bảo con trở thành người tốt.
Trong Đạo gia từng có câu: “Dung nhan đoan trang, mộc mạc mới thể hiện ra giá trị của khí chất. Phục sức nếu quá xa hoa thì sẽ lộ ra sự dung tục.” Có ý là đề cao chuẩn mực đạo đức của người phụ nữ, khích lệ sự cần kiệm, chăm lo việc nhà, chú trọng tu dưỡng nội tâm, làm phong phú trí tuệ của bản thân, không nên tiêu phí quá nhiều thời gian, tiền bạc vào trang sức, quần áo và trang điểm cho vẻ bề ngoài mà. Người phụ nữ như vậy mới có thể trở thành người phụ nữ thực sự hiền đức.
Họ cũng cho rằng, chỉ có người phụ nữ thực sự có giáo dưỡng, có trí tuệ mới có thể phụ giúp chồng làm thành việc lớn và dạy dỗ con cái thành người hiền tài. “Giúp chồng, dạy con” vừa là trách nhiệm và cũng là lời khen ngợi đối với phụ nữ thời xưa.
Tuy rằng thời đại ngày nay đã khác xưa, quan niệm, nhận thức cũng có chỗ khác biệt, nếu như đem tiêu chuẩn của người phụ nữ hiền đức xưa như “tam tòng tứ đức”, “giúp chồng dạy con” để giáo huấn nữ giới thời nay thi e rằng sẽ có nhiều người cho là lạc hậu. Nhưng những câu chuyện cổ xưa về đức hạnh, trách nhiệm của người phụ nữ vẫn khiến người hiện đại chúng ta phải suy ngẫm sâu xa.
Thời xưa, các bậc Quân Vương, hiền thần khi lựa chọn vợ đều đề cao phẩm hạnh đạo đức, tu dưỡng trí tuệ hơn là vẻ ngoài rất nhiều. Hãy cùng đọc câu chuyện xưa: “Hoàng thượng tuyển chọn Hoàng hậu”, để biết thêm về điều này.
Thời xưa, có một vị Hoàng thượng trẻ tuổi vì để có thể tìm được một người vợ hiền nên đã tổ chức một cuộc thi tuyển. Đến ngày thi, có rất nhiều các thiên kim tiểu thư vô cùng xinh đẹp là con của bậc đại thần, và người giàu có đến tham dự. Ngoài ra còn có một cô gái, là con một gia đình nông dân cũng đến ứng thi.
Câu hỏi thứ nhất mà vị Hoàng thượng đưa ra là: “Khoảng cách giữa nơi mà mặt trời mọc và nơi mà mặt trời lặn là bao xa?”
Câu hỏi đầu tiên của Hoàng thượng thực sự đã làm khó các thiên kim tiểu thư, khiến họ vô cùng bối rối. Ai có thể đo được khoảng cách ấy đây?
Trong lúc mọi người im lặng không ai có câu trả lời thì cô gái nông thôn kia bình tĩnh đáp:“Thưa Hoàng thượng! Khoảng cách ấy đúng bằng một ngày!”
Hoàng thượng nghe xong vô cùng tán thưởng: “Trả lời thật hay! Trả lời hay lắm!” Còn các thiên kim tiểu thư thì ai nấy đều đỏ mặt ngượng ngùng.
Hoàng thượng lại ra câu hỏi thứ hai: “Khoảng cách giữa trời và đất là bao xa?”
Tiểu thư của một vị đại thần liền trả lời ngay rằng: “Thưa Hoàng thượng! Thần thiếp nghe nói có câu rằng: “Cửu vạn lý trường thiên”. Nên thần thiếp nghĩ, khoảng cách giữa trời và đất là 9 vạn dặm!”
Tiểu thư một gia đình giàu có cũng trả lời: “Thưa Hoàng thượng! Đường tăng từng đi qua mười vạn tám ngàn dặm để lấy kinh, nên thần thiếp nghĩ đây chính là khoảng cách giữa trời và đất!”
Cô gái nông thôn lại bình tĩnh trả lời: “Thưa Hoàng thượng! Dân nữ nghĩ rằng khoảng cách giữa trời và đất đúng bằng khoảng cách giữa mở mắt và nhắm mắt!”
Hoàng thượng vừa cười vừa nói: “Đúng vậy!” Những thiên kim tiểu thư khác trong lòng cảm thấy vô cùng lo lắng.
Cuối cùng Hoàng thượng lại ra một câu hỏi: “Khoảng cách giữa lời nói thật và lời nói dối là bao xa?”
Câu hỏi vừa đưa ra, tất cả mọi người đều thất thần và hỏi lại nhau rằng: “Giữa nói thật và nói dối còn có đơn vị khoảng cách sao?”
Lúc này cô gái nông thôn kia lại không một chút do dự mà nói rằng: “Thưa Hoàng thượng! Khoảng cách ấy đúng bằng khoảng cách giữa hai lỗ tai! Khi dùng một tai nghe lời nói từ một bên thì thường thường sẽ nghe được lời nói không thật. Dùng hai tai lắng nghe ý kiến bất đồng mới có thể nghe được lời nói thật!”
Hoàng thượng mừng rỡ, liên tục khen ngợi, định tuyên bố chọn cô gái nông thôn làm Hoàng hậu. Nhưng Thái hậu lại khinh thường cô gái nông thôn ấy và làm khó cô bằng ba việc. Bà yêu cầu cô gái tìm một đóa hoa đẹp nhất trong thiên hạ, một con chim quý nhất trong thiên hạ và một quả trứng gà có xương đến cho bà. Nếu không thì hôn ước sẽ bị hủy bỏ. Không ngờ, cô gái nông thôn không hề lo lắng mà lập tức đồng ý.
Ba ngày sau, cô gái mang theo một đóa bông, một con chim én và một quả trứng gà đang ấp dở đến cung điện. Hoàng thượng, Thái hậu, các đại thần trong triều đình và các tiểu thư dự thi đều đến xem kết quả.
Cô gái nông thôn nói: “Thưa Thái hậu! Người ta nói rằng, hoa mẫu đơn là vua của các loài hoa. Hoa mẫu đơn tuy đẹp nhưng lại không bằng đóa bông. Bông có thể dệt thành vải, nhuộm thành muôn màu muôn sắc và hình dạng khác nhau, cho nên đóa bông là đẹp nhất. Người ta nói, phượng hoàng là vua của các loài chim, mặc dù phượng hoàng quý nhưng lại không bằng chim én. Chim én có thể bắt sâu gây hại cây, bảo vệ cây trồng để cung cấp lương thực cho muôn dân, cho nên, chim én là quý nhất. Gà con trong trứng đã có xương, cho nên khi nó còn ở trong quả trứng mà chưa nở ra thì đó chính là quả trứng có xương.”
Cô gái nông thôn sau khi giải thích xong, Hoàng thượng liền tuyên bố: “Vị cô nương này chính là hoàng hậu mà ta mong ước nhất!”
Từ đó về sau, cô gái thông minh, trí tuệ ấy đã vượt qua rất nhiều thiên kim tiểu thư xinh đẹp trở thành Hoàng hậu của Hoàng thượng.
Theo NTDTV
Mai Trà biên dịch
Xem thêm: