Có một tác phẩm âm nhạc vĩ đại mà giới chuyên môn nghệ thuật nói: Hầu như bất kỳ một tay chơi violin trứ danh nào cũng đều phải chơi qua bản này, nếu không thì không còn là một nghệ sĩ violin nữa… Đó là tuyệt phẩm nào vậy?
Gypsy airs. Op 20 hay còn gọi là Vũ khúc Di gan, một tuyệt phẩm của Pablo de Sarasate, do nghệ sĩ Fiona Cheng cùng dàn nhạc giao hưởng ShenYun Symphony Orchestra trình bày.
Nỗi bi tráng tha hương của người du mục Di gan: từ niềm vui hay nỗi buồn đều mãnh liệt
Ngay từ mở đầu, âm hưởng của Gypsy airs đã giống một bản anh hùng ca, với sự mở đầu mãnh liệt, những thăng trầm lên xuống liên tục như những cơn sóng cồn, như vẻ đẹp bi tráng trong cuộc sống lang bạt của người du mục Di gan.
Zigeunerweisen (Gypsy Airs) của Pablo de Sarasate là tác phẩm violin chuẩn mực và kinh điển, giai điệu rất phức tạp, đòi hỏi kỹ thuật cao và sự hóa thân tuyệt đối của người biểu diễn vào câu chuyện âm nhạc.
Người nghệ sĩ hóa thân vào những cao trào thăng trầm đầy xúc cảm ấy. Giai điệu khởi đầu mạnh mẽ và ấn tượng, với những thay đổi đột ngột, khiến tiếng đàn violin có lúc sắc như dao, tựa hồ diễn tả sức sống mãnh liệt bất chấp mọi điều nghiệt ngã của cuộc đời.
Sự mãnh liệt của nỗi buồn mất quê hương của dân tộc Di-gan
Nếu nói đến những tiếng nỉ non da diết, có lẽ sự thể hiện của violin là bậc thầy. Tiếng violin lúc cao trào như cứa vào nỗi buồn của một dân tộc đầy ẩn ức, lang bạt trong kiếp tha hương. Cảm xúc người nghe càng ngày càng được đẩy cao khi người nghệ sĩ kéo mạnh những âm thanh da diết và bừng sáng với tốc độ cao, như tình yêu cuộc sống mãnh liệt bất chấp đau khổ nghiệt ngã hay đắng cay của người du mục.
Ở Gypsy airs, điều kỳ lạ là ở những giai điệu nhanh, vui, nhưng vẫn thấy ẩn khuất nỗi buồn, sự ẩn ức. Pablo de Sarasate đã thực sự thể hiện được bản tính mãnh liệt của người Di gan qua bản nhạc tuyệt vời này.
Gypsy airs: Niềm mơ ước chinh phục của bất cứ nghệ sĩ violin nào
Được giới chuyên môn đánh giá là một tuyệt phẩm cho violin nhưng vì khó chơi nên Gypsy airs là niềm mơ ước chinh phục của bất cứ nghệ sĩ violin nào.
Zigeunerweisen (Gypsy Airs) (Op. 20) được biên soạn năm 1878 và trình tấu lần đầu tại Leipzig. Tác phẩm được viết ở cung đô thứ (C minor) và được viết theo dạng sonata rút gọn.
Âm nhạc của Pablo de Sarasate mang tâm hồn dân tộc Di gan, những người có khả năng thiên bẩm về âm nhạc và vũ đạo tuyệt vời
Pablo Martín Melitón de Sarasate (10/3/1844 – 1908) sinh ra tại Pamplona thuộc tỉnh Navarre, Tây Ban Nha. Lên năm tuổi, Pablo bắt đầu học violin với bố, vốn là chỉ huy dàn nhạc pháo binh. Sau đó ông học với một thầy giáo ở địa phương, và mới tám tuổi đã có buổi hòa nhạc đầu tiên ở La Caruna.
Pablo de Sarasate để lại đời sau 54 tác phẩm. Hầu hết các sáng tác của ông mang đặc trưng Tây Ban Nha. Đây là nước có cộng đồng người Di-gan (Gypsy) sinh sống. Người Gypsy có kỹ năng âm nhạc thiên bẩm tuyệt vời. Âm nhạc Gypsy mang những đặc tính độc đáo của từng miền, và có ảnh hưởng đáng kể đến sự phát triển âm nhạc địa phương. Âm nhạc của Pablo de Sarasate mang tâm hồn của dân tộc Gypsy, và thực sự là vẻ đẹp của nền âm nhạc dân tộc Tây Ban Nha. Phong cách sống của ông cũng giống như hình ảnh kiêu hãnh của chàng hiệp sỹ Đông ky sốt (Donquichote của nhà văn Cervantes) Tây Ban Nha.
Bốn tuyển tập các Vũ khúc Tây Ban Nha của Sarasate là những tác phẩm rất được yêu thích, đặc biệt là bản Zigeunerweisen (Gypsy Airs) mà ngày nay đã trở thành một tác phẩm violin chuẩn mực và kinh điển.
Các nhà soạn nhạc sáng tác để dành tặng riêng ông
Nhiều tác phẩm của các nhà soạn nhạc nổi tiếng được sáng tác để dành tặng cho ông, như Violin Concerto No. 2 của Henryk Wieniawski, Symphonie Espagnole của Édouard Lalo, Violin Concerto No. 3 và Introduction and Rondo capriccioso của Camille Saint-Saëns, Scottish Fantasy của Max Bruch, và Pibroch Suite của Alexander Mackenzie. Cũng được truyền cảm hứng từ Sarasate là Souvenir de Sarasate của William H. Potstock.
Hết sức tinh tế là phong cách sáng tác của Sarasate.
Pablo de Sarasate sáng tác cho riêng mình nhiều tác phẩm cho violin như Jota Arogonesa, Carmen Fantasy (với dàn nhạc), Những vũ khúc Tây Ban Nha gồm 12 tập, Những giai điệu Digan…
Mời quý độc giả thưởng thức bản nhạc chuẩn mực của dàn giao hưởng Phương Tây Shen Yun symphony Orchestra :
Nghệ sĩ Fiona Cheng và dàn nhạc giao hưởng ShenYun symphony Orchestra
Âm nhạc của Pablo de Sarasate vô cùng tinh tế, mềm mại lãng mạn như nhung trong những tương phản mạnh mẽ như bão táp, với tình yêu vĩ đại lan tỏa trong âm nhạc, những tác phẩm của ông như thôi miên thính giả lặng đi trong tâm hồn bất tử. Những nghệ sĩ tài hoa đã thổi thêm vào đó một nguồn năng lượng vĩ đại nữa để Gypsy airs vĩnh viễn là huyền thoại thế giới nói lên nỗi lòng những người tha hương: Một ngày nào đó sớm thôi, tôi sẽ trở về!
Kim Cương – Hà Phương Linh