Nghe lại bản gốc tuyệt đẹp là loạt bài qua đó chuyên mục Nghệ Thuật của Đại Kỷ Nguyên trân trọng dành tặng quý độc giả những ca khúc gốc bất hủ của các phiên bản tiếng Việt mà khán giả Việt Nam vốn say mê, nhưng có thể chưa biết đến sự hiện diện của những bản gốc lộng lẫy và câu chuyện lịch sử đầy xúc động xung quanh của chúng… Chúc quý độc giả những giây phút thưởng thức đầy thú vị và thăng hoa…
Có độc giả đã viết cho Đại Kỷ Nguyên khi đến với loạt bài Nghe lại bản gốc tuyệt đẹp, rằng:
“Đến ngày hôm nay, thế giới lại gần được nhau hơn, thì chúng ta phải cảm ơn tầm quan trọng và sức lôi cuốn của Âm nhạc, mà bất cứ một dân tộc nào đều có thể, qua những nhạc phẩm bất hủ của mình, mang mọi người lại gần nhau, hòa cùng một trái tim, dù ở góc phố nào trên thế giới”.
Ca khúc nhạc Pháp có tựa đề: Je ne pourrais jamais t’oublier (Em không bao giờ có thể quên anh), trở thành một hiện tượng đặc biệt trong làng nhạc Việt khi từ một ca khúc gốc duy nhất này, hai nhạc sĩ tài năng đã phổ thành hai bản tiếng Việt đều rất hay và nổi tiếng, đó là bản ‘Nhớ anh mà thôi’ của nhạc sĩ Phạm Duy và bản ‘Mưa Trên biển vắng‘ của nhạc sĩ Nhật Ngân.
Khi ca sĩ Ngọc Lan vào vai cô gái dịu dàng trong cả hai ca khúc, dù là hai bối cảnh hoàn toàn khác nhau, nhưng cô đều gửi những lời tâm sự dịu hiền tới người yêu đã rời xa, gửi những lời hỏi thăm ân cần, những hoài niệm và cả lời nhắn nhủ đúng với thông điệp của bản gốc: Dù chúng mình có chia tay, nhưng em sẽ không bao giờ quên anh.
‘Je ne pourrais jamais t’oublier’ là ca khúc được Emil Dimitrov và Patricia Carli sáng tác vào năm 1970 và rất nhanh chóng trở thành ca khúc nổi tiếng trong lòng những người yêu nhạc khắp nơi trên thế giới bởi giọng ca đầy ngọt ngào của ca sĩ Nicoletta.
So với nguyên bản thì lời của “Nhớ anh mà thôi” của nhạc sĩ Phạm Duy sát nghĩa hơn nhưng “Mưa trên biển vắng” của nhạc sĩ Nhật Ngân lại trở nên phổ biến và được công chúng đón nhận nhiều hơn.
‘Nhớ anh mà thôi’ với câu hỏi đau đáu ‘Em ra sao trong đời anh?’
Cô gái lang thang trong nỗi nhớ về những kỉ niệm đẹp đẽ khi còn yêu. Cô tự hỏi lòng mình không biết anh có còn nhớ tới những tháng ngày đã qua. Tình yêu trong cô vẫn còn đó với nỗi nhớ trào dâng nhưng dường như cô gái ấy đang tự dằn lòng mình lại:
Này người yêu! Còn nhớ không tháng năm đã quen nhau
Và người yêu còn nhớ em không? Ngày hôm nao?
Em vẫn yêu người, và còn nhớ mãi khi ta yêu đời
Cuộc đời vui, đôi ta rong chơi…
Người tình ơi, ngày tháng qua thấy anh vẫn như xưa
Và giờ em… tình vẫn không ngơi, còn yêu người
Vẫn đa tình, và toả sắc như hoa trên cành
Anh ơi! Em ra sao trong đời anh?
Và em dứt đi để khỏi nát tan, bức tranh tình yêu, giữ nguyên thời gian…
Yêu đó, nhớ đó nhưng cô vẫn biết, rằng với anh đời giống như một giấc mơ, và giấc đó sẽ chẳng bao giờ kéo dài. Cô cũng hiểu hơn ai hết sẽ không bao giờ có sự miễn cưỡng trong tình yêu. Khi cảm thấy rằng, chia tay là con đường để tim mình không bị đau thương tan nát, cô đã nói lời chia ly, đặt dấu chấm kết thúc cho một cuộc tình đẹp. Cô nguyện giữ lại những kí ức đẹp đẽ của hai người ở một góc trong tim.
Ðời anh giống như là một giấc mơ
Nên em không muốn kéo anh la đà
Và em dứt đi để khỏi nát tan
Bức tranh tình yêu, giữ nguyên thời gian…
Con tim vẫn còn yêu tha thiết ấy, cô đã hiểu rằng, mình cũng có cảm giác vui khi người mình yêu thương đang rất hạnh phúc
Có lẽ tình yêu của cô gái thật sâu sắc, cô yêu anh bằng sự chân thành. Cô ân cần muốn biết về cuộc sống của anh, vẫn âm thầm theo dõi cuộc sống của anh. Khi biết rằng bên anh đã có một người khác, một chút chạnh lòng đã kéo đến tâm hồn. Cô biết anh đang hạnh phúc, và có lẽ với con tim vẫn còn yêu tha thiết ấy, cô đã hiểu rằng, mình cũng có cảm giác vui khi người mình yêu thương đang rất hạnh phúc.
Cuộc tình ơi! Giờ trái tim anh trao hết cho ai
Người tình mới đẹp ngất ngây hơn em nhiều!
Và bây giờ niềm hạnh phúc trong tim anh rồi
Em yêu người… em yêu anh như xưa thôi!
Một cung bậc đẹp nhất của một tình yêu chân thành có lẽ được cô gái truyền tải bằng những nỗi niềm thầm kín. Trong cô, có những mâu thuẫn khi thì nhớ thương da diết, khi thì đắm say với trái tim yêu, rồi lại một chút ghen, chạnh lòng hay những cảm xúc vui khi thấy người mình yêu đang được hạnh phúc.
Sự dằn vặt ấy như một cảm giác chẳng mấy êm đềm. Nhưng cô vẫn quyết chia tay mà chẳng níu kéo hay ủy mị, dẫu cô còn yêu anh rất nhiều.
Có lẽ điều ấy đã làm lên một tình yêu cao thượng…
Bên anh, sao như muôn năm xa anh?
Còn muốn nói thêm thì anh nói đi
Nên em không muốn giữ anh làm gì
Vài phút nữa thôi, là ta chia phôi!
Suốt trong đời em, nhớ anh mà thôi!
Vài phút nữa thôi, là ta chia phôi!
Suốt trong đời em, nhớ anh mà thôi!
Mưa trên biển vắng: Bản tình ca đẹp buồn lộng lẫy của những ai yêu biển
Ở một cung bậc khác, dù cũng từ những nốt nhạc ấy của bản gốc, nhưng ‘Mưa trên biển vắng’ của nhạc sĩ Nhật Ngân đã vươn tới đỉnh cao thành công như một ca khúc độc lập hoàn toàn chứ không phải cảm giác của một ca khúc “cover”.
Lời ca trọn vẹn, đẹp buồn sâu lắng, cộng với sân khấu dàn dựng trác tuyệt của Mây Productions và chất tự sự đầy biểu cảm của ca sĩ Ngọc Lan, đã tạo nên một tuyệt phẩm hoàn hảo từ giai điệu, ca từ, bối cảnh, và ca sĩ thể hiện. Ngọc Lan dường như luôn hóa thân tuyệt đối vào cảnh chứ không phải như một ca sĩ đang hát trên sân khấu. Khán giả hòa tan vào câu chuyện của một người con gái đang lang thang trên biển vắng tìm về kỷ niệm và tâm sự với người mình yêu…
Mưa buồn mãi rơi trên biển xưa âm thầm
Ôi biển vắng đêm nao tình trao êm đềm
Cơn sóng nào gợi lên nỗi đau trong em
bao nhiêu chiều lang thang một mình.
Anh giờ đã như mây dạt trôi phương nào?
Em còn mãi nơi đây ngồi ôm kỷ niệm
Ôi cát mềm đêm nao bước chân đôi ta in hằn
Sóng đã xoá nhoà những vết chân
Âm thầm sóng đã xóa nhòa những vết chân: Khi chia li là điều tất yếu của một cuộc tình thì vẫn xin được giữ về nhau những gì đẹp nhất
Bao ngày tháng nên thơ tình yêu đâu rồi
Nay tình đã xa xăm mù khơi phương trời
Ôi nỗi buồn như mây kín che đôi ta bao ngày… cô đơn lạnh lùng…
Tình yêu là bền vững khi hai người hiểu nhau, tâm hồn của họ là sự giao thoa đồng điệu. Ở bên nhau, người ta tìm thấy một nửa của tâm hồn mình. Họ như hai mảnh ghép ở đời mà tương hợp. Hai tâm hồn là sự nương dựa, là cảm thông và chia sẻ.
Nhưng khi họ không còn hiểu nhau nữa, khoảng cách trong tâm của họ ngày càng cách xa thì đâu là lối thoát cho một cuộc tình?
Tình như bóng mây,
ngàn năm vẫn bay
Mây ơi mây hỡi,
cánh mây giang hồ
Ngày tháng lênh đênh,
bờ bến nơi đâu?
Cô gái đã rất nhạy cảm và tinh tế nhận ra điều ấy và quyết định nói lời chia tay dẫu cho tình yêu của cô vẫn còn tha thiết, với sự mạnh mẽ và lí trí của một người con gái muốn giữ những kỉ niệm về một mối tình đẹp, thay vì một trái tim tan nát khổ đau lấp đầy oán trách hận thù.
Với chất giọng ấm, nhẹ nhàng thiết tha, nhưng khác với phong cách hát ‘điệu’ đầy nữ tính của Ngọc Lan, ca sĩ Nicoletta đã ghi dấu đỉnh cao cho ca khúc Je Ne Pourrais Jamais T’oublier. Giọng hát của Nicoletta truyền tải cảm xúc nhớ nhung của một tình yêu mạnh mẽ mà cô gái vẫn gìn giữ trong tim nhưng đâu đó lại thấy sự cương quyết lí trí.
Cô trân trọng những kỉ niệm của tình yêu, cô tôn trọng chính mình, vì vậy mà cuộc tình kết thúc với dư âm của nó là những gì đẹp nhất được lưu giữ trong tim.
Với phiên bản tiếng Việt thì giọng hát trong vắt, mềm điệu đầy nữ tính của ca sĩ Ngọc Lan mang đến cho người nghe một cảm giác buồn và nuối tiếc một cuộc tình. Một nỗi nhớ khôn nguôi, hay những cảm giác cô đơn mang theo cả những trách móc.
Với bản dịch này, dù người nghe thường có cảm giác buồn, bởi sự đổ vỡ của một cuộc tình, nhưng vẫn thấy được sự cao thượng và đẹp đẽ trong tâm tư của cô gái muốn chủ động chia ly để giữ lại những gì đẹp nhất, khi đã không tìm thấy trái tim cùng chung nhịp đập. Cô vẫn giữ nguyên vẹn nỗi nhớ và tình yêu dành cho người mình yêu thương ở một góc riêng trong tim mình.
Tình yêu luôn là những giai điệu đẹp của cuộc sống con người. Âm thanh của nó như những nốt nhạc dệt nên biết bao nhiêu giấc mộng lung linh mà với con người đó là điều không thể thiếu.
Người ta thường nói, khi yêu thì con tim trở nên mù lòa. Lý trí dường như bị che đi bởi những mộng ảo lung linh của ái tình. Thế nhưng cũng có những mối tình mà ở đó người ta thấy có sự hi sinh cao thượng bản thân mình, có sự bao dung, trân trọng và gìn giữ những gì tốt đẹp nhất, cao quý nhất dành cho người mình yêu thay cho những trách cứ hay hận thù…
Trí Lực