Giovanni Battista Pergolesi (1710 -1736) là nhà soạn nhạc, nghệ sĩ đàn violin, đàn organ người Ý.
Ông là một trong những nhà soạn nhạc thuộc thời kỳ Baroque. Pergolesi là một trong những nhà soạn nhạc đặt nền móng cho sự phát triển của opera Ý. Tác phẩm concerto cho violin Đơn độc ở Milan dưới đây một lần nữa sẽ giúp chúng ta thưởng thức sự tinh tế đến ngỡ ngàng của cây violin trong dàn nhạc: tài hoa, quyết liệt nhưng không thiếu đi sự lãng mạn trong sáng…như cơn gió mùa thu lãng mạn nhưng thổi bay cát bụi lá vàng…
Từ phút 00:00 tới phút 13:45 trong clip là tác phẩm “Violin Concerto in B-flat” – của Giovanni Battista Pergolesi, được chia làm 3 chương:
- Allegro 00:00 (nhịp nhanh)
- Largo 4:47 (cực chậm)
- Allegro 9:41 (nhanh)
Để có thể thưởng thức âm nhạc cổ điển một cách sống động mỹ mãn nhất, chúng ta nếu không thể ngồi trực tiếp trong nhà hát lớn một cách trang nghiêm chăm chú, thì với link nhạc hay đĩa CD như ở đây, độc giả hãy cố tạo cho mình một không gian tĩnh lặng riêng, đeo tai nghe, nhắm khẽ mắt để có thể thưởng thức tương đối trọn vẹn những kiệt tác này của nhân loại ….
Chương 1 xuất hiện mạnh mẽ, lảnh lót, hoa mỹ bởi những vần luyến lấp lánh, những cú giật mạnh dứt điểm của ace violon khi độc tấu trước dàn nhạc. Sức lóe sáng của nó đủ nhấn chìm nguyên một dàn nhạc thành kẻ phụ họa nhiệt tình không mệt mỏi. Ta có thể nhận thấy tinh thần tài hoa quyết liệt và sự lãng mạn trong sáng của tác giả ra sao, chúng cao như bầu trời!
Chương 2 tuyệt hay xuất hiện từ phút 4:47 với giai điệu ngọt lịm phát triển với âm lượng tăng dần lên kịch tính, rồi dừng lặng trước cảnh tái hiện của giọng violon như mặc niệm cho những nỗi buồn đã từng khắc ghi trong tim. Có thể nói đây là vẻ đẹp tuyệt vời của sự quan sát nội tâm đỉnh cao. Bạn đã biết nếu không có sự quan sát này thì cũng không thể có một tác phẩm bác học và kinh điển như vậy.
Chương 3 được tổng hòa bởi mọi yếu tố tinh thần của hai chương trước đó, vang lên cân đối mạnh mẽ, hiền dịu như cơn gió mùa thu chỉ thổi bay cát bụi và lá vàng. Bạn biết chăng? Bụi có thể làm cay đôi mắt, lá vàng có thể khiến con người chìm đắm hoài trong quá khứ. Và hai thứ ấy bị thổi bay. . .
Vài nét chấm phá về tác giả:
Giovanni Battista Pergolesi đào tạo thanh nhạc tại thành phố Naples. Ông đặc biệt xuất sắc ở thể loại opera hài. Sự nghiệp và cuộc đời của ông ngắn ngủi vì bệnh lao, ông ra đi khi mới 26 tuổi, nhưng đã kịp để lại cho đời những tác phẩm xuất chúng như La conversione e morte di San Guglielmo (1731), Lo frate ‘nnamorato (Tình cảm anh em, 1732, bằng ngôn ngữ Naples), L’Olimpiade (ngày 31 tháng 1 năm 1735) và Il Flaminio (1735).
Quay trở lại tác phẩm, ta sẽ hiểu vì sao một bố cục âm nhạc của những nhà soạn nhạc lừng danh lại ẩn chứa nhiều tương phản về cảm xúc như vậy. Sự tương phản ấy là một ngôn ngữ để gợi ý một cách tế nhị tới sự hòa hợp các đối cực. Sự hài hòa ấy luôn xuất hiện trong những giai điệu vui tươi trong sáng hồn nhiên, nếu bạn cảm nhận được những giai điệu nào như thế tức là bạn đang thưởng thức trái tim của tác phẩm. Và hạnh phúc chính là, đừng lo lắng, đừng suy nghĩ nữa, hãy tận hưởng từng giây phút bạn đang may mắn sống trên cuộc đời này…
Kim Cương – Hà Phương Linh