Sylvius Leopold Weiss (1687-1750) là một trong những nhà soạn nhạc cho đàn luýt quan trọng nhất và sung mãn nhất trong lịch sử âm nhạc và là một trong những nghệ sĩ đàn luýt nổi tiếng nhất và kỹ thuật nhất đương thời.
Ông là bạn của Johann Sebastian Bach, giữa hai người đã từng có những cuộc đối âm làm sững sờ giới âm nhạc…
Mời quý độc giả cùng thưởng thức và tìm hiểu về 3 bản sonata tuyệt đẹp của ông, ở các phút 0:00, 28:01 và 43:38:
Bản sonata thứ nhất: tiếng đàn tri kỷ bên trong bạn đang chia sẻ cõi lòng
1. No.39 Partita Grande in C major 0:00
Ouverture, Courante, Bourree, Sarabande, Menuet, Presto
Bản sonata đầu tiên vang lên với những nét gợi cảm đầy trầm tĩnh nội lực, tao nhã và sắc bén, ẩn sâu dưới sự lãng mạn huyền ảo như đang muốn nói với trái tim ngây ngô của bạn rằng hãy ngừng đập để thưởng thức những hương vị ngọt ngào của tình yêu chan chứa hữu tình.
Vị ngọt ấy ta chỉ có thể thấy trên những cây đàn lute huyền thoại một thời.
Bản sonata đầu tiên trong clip là bản số 39 cung đô trưởng được chia làm 6 chủ đề rõ rệt. Ouverture, Courante, Bourree, Sarabande, Menuet, và Presto. Tuy nhiên, về chất liệu tinh thần và tâm hồn không mấy khác biệt nhau.
Chỉ khi bạn để ý rất sâu trong từng thao tác kỹ thuật luyến, nẩy, tỉa, rung (strill) . . . thì mọi sự khác biệt rõ ràng mới bắt đầu lộ ra và được phô bày trong từng cung bậc lãng mạn hoàn toàn khác nhau.
Bạn có thể tập trung vào chủ đề thứ tư Sarabande tại phút thứ 12:49, sự đột biến tâm trạng diễn ra đến nao lòng được mô tả bởi những âm trầm uyển chuyển đủ độ và những nốt luyến strill lung lay quãng cao như dấn sâu vào một hố thẳm vô bờ bí mật của linh hồn thính giả.
Ngọt ngào và tuyệt diệu, nếu bạn có thể hiểu được, tiếng đàn ấy chính là người bạn tri kỉ bên trong bạn đang chia sẻ cõi lòng . . .
Bản sonata thứ 2: rõ ràng, sắc cạnh và đầy lý trí
2. No.96 in G major 28:01
Prelude, Andante, Courante, Bourree, Sarabande, Menuet, Presto
Bản sonata thứ 2 trong clip bắt đầu từ phút thứ 28:01 là bản sonata số 96 cung Sol trưởng được chia làm 7 chủ đề: Prelude, Andante, Courante, Bourree, Sarabande, Menuet, và Presto.
Tiếng nhạc trong sonata 96 này thơ mộng, trong sáng, hài hòa với từng chủ đề được viết khác nhau rõ rệt, nhanh ra nhanh, chậm ra chậm.
Và đặc biệt xuất hiện những chùm luyến âm nhanh như chùm 4, chùm 5, chùm 6 hoặc chùm 7 (tức là những chùm nốt gồm 4,5,6,7 nốt liên tiếp cho 1 nhịp luyến) khiến tác phẩm trở nên mềm mại, tính tế và sắc cạnh.
Nếu so sánh sonata này với sonata ban đầu thì sonata này có nhiểu chất liệu lý trí, phản ánh sự ngưng lệ thuộc tình cảm trong sáng tác của Sylvius Leopold Weiss.
Bản sonata thứ 3: Viên ngọc quý trong tâm hồn
3. No.30 in E flat major 43:38
Prelude, Allemande, Rigaudon, Sarabande, Gavotte, Menuet, Le Sans Souci
Bản sonata thứ 3 trong clip bắt đầu từ phút thứ 43:38 là bản sonata số 30 cung Mi giáng trưởng được chia làm 7 chủ đề: Prelude, Allemande, Rigaudon, Sarabande, Gavotte, Menuet, và Le Sans Souci.
Bản sonata này xuất hiện nhiều hợp âm rải mang tính gợi màu cho những chi tiết tỉa tót phía trên, và đẩy bass bên dưới tạo nên một phong cách tinh tế cho việc truyền thần những cảm xúc chân thực đang làm bè cho những suy niệm về hạnh phúc cuộc đời trôi nổi.
Và sự hài hòa yên bình này có vẻ như là những giọt linh hồn lấp lánh thêu dệt cho tác phẩm tuyệt vời này. Càng tiến về các chủ đề cuối những ý nhạc lại càng trở nên lãng mạn ngọt ngào như những vẫn thơ dẫn đưa thính giả đến với viên ngọc muôn màu quý giá nằm giữa trái tim.
Sự quý giá ấy là gì bạn có biết chăng?
Kim Cương