Trong lịch sử xưa nay, những người làm quan thanh liêm luôn được nhân dân tôn kính, còn tham quan ô lại thì bị người đời oán hận. Dù họ từng trải qua vinh hoa phú quý cỡ nào, kết cục của họ thường không có hậu.
“Tăng Quảng Hiền Văn” có câu rằng: “Biến đá cho hoá ra vàng, vẫn chưa thoả mãn lòng tham con người”. Người làm quan, giữ trọng trách nếu bị lòng tham chi phối thì sẽ càng làm ra những sự việc gây hại cho dân, cho nước, tạo nghiệp nặng nề.
Một số gian thần trong lịch sử làm bại hoại kỷ cương triều chính, hoặc hãm hại bậc trung lương, hoặc thu vén vơ vét, kết cục của những kẻ đó đều không có hậu.
Xa hoa hủ bại, cuối cùng đói khổ mà chết
Sách “Hạc lâm ngọc lộ” đời Tống ghi chép: “Có sỹ đại phu mua một người thiếp ở kinh thành, người này nói rằng (mình) là người ở bếp làm bánh bao của phủ thái sư Thái Kinh. Hôm sau lệnh cho người thiếp này làm bánh bao thì từ chối nói là không biết làm. Hỏi thì nói rằng: ‘Thiếp là người thái hành ở bếp làm bánh bao’.”
Thái sư Thái Kinh này chính là gian thần Thái Kinh đời Bắc Tống. Từ ghi chép trên có thể thấy, trong bếp của phủ thái sư, có người chuyên thái hành. Ngay cả gia vị nấu ăn mà cũng có người chuyên làm như thế này thì có thể suy ra có không biết bao nhiêu là đầu bếp, phụ bếp, người mua thực phẩm, tạp vụ. Có thể thấy Thái Kinh khi nắm quyền bính triều chính đã hủ bại xa hoa đến mức nào.
23 năm Thái Kinh nắm triều chính là giai đoạn đen tối nhất của triều Bắc Tống. Việc xấu xa gì ông ta cũng làm, từ việc đón ý xu nịnh, đặt điều dựng chuyện, cho tới xây dựng các tuyến giao thông chuyên chở kỳ hoa dị thạch cho hoàng đế. Trong triều đình, nạn mua quan bán tước, hối lộ công khai thịnh hành. Mọi người lưu truyền câu: “3.000 xâu tiền được chức mật các, 500 quan tiền được chức thông phán”. Vì vậy, phong tục trở nên suy đồi bại hoại, tham quan ô lại khắp thiên hạ, dân không biết dựa vào đâu mà sống.
Thái Kinh kết bè đảng mưu lợi cá nhân, hãm hại trung thần. Những người đến làm môn hạ của ông ta đều được thăng quan phát tài, thế nên một số kẻ cơ hội, loại vô liêm sỉ, a dua xu nịnh quyền thế đã tranh nhau đến xin làm môn hạ của ông ta. Những người không bè phái, không câu kết thì bị hãm hại vu cáo tội danh, hoặc bị giáng chức, hoặc bị giết hại.
Năm 1125, quân Kim mang đại quân xâm lược xuống phía Nam, tiến quân đến thành Khai Phong, Tống Huy Tông truyền ngôi cho Tống Khâm Tông. Lúc này, toàn quốc dâng tấu chương hạch tội Thái Kinh, nhiều như tuyết rơi. Tống Khâm Tông liền bãi chức Thái Kinh, lưu đày đến Thiều Quan vùng Lĩnh Nam, vĩnh viễn không được tái sử dụng.
Khi mới bị đi lưu đày, Thái Kinh còn rất huênh hoang. Ông ta đem những tài sản tiền của vơ vét được chất đầy một chiếc thuyền lớn, cho rằng chỉ cần có tiền là việc gì cũng có thể làm được. Nhưng ông ta đã lầm. Đối với kẻ đại tham đại ác như ông ta, trên đường từ Khai Phong đến Trường Sa dài 3.000 dặm, mọi người đều không ai bán cho ông ta đồ ăn uống, mà còn chửi rủa ông ta, không nơi nào không nguyền rủa.
Đến Trường Sa không có chỗ nghỉ ngơi, Thái Kinh đành phải vào một ngôi miếu hoang phía nam thành. Vừa bệnh tật vừa mệt nhọc, vừa đói lại vừa rét, đến lúc đó ông ta mới nói: “Thái Kinh ta đã bị mất lòng mọi người rồi, sao lại đến nông nỗi này”. Nói rồi ông ta viết:
“81 năm chuyện cũ, 3 nghìn dặm không nhà, một thân một mình, người thân ruột thịt mỗi người một phương trời, ngóng trông đất Thần Châu mà rơi lệ. Kim Điện 5 lần bái tướng, Ngọc Đường 10 bận tuyên ma, nghĩ lại chuyện xưa những vinh hoa, đến nay đều thành mộng ảo”. Cuối cùng đến bước “đói khổ mà chết”.
Kinh doanh quan tước, thiên kim vạn lượng cuối cùng ăn xin nơi nghĩa địa
Nghiêm Tung là gian thần triều Minh, do giỏi a dua xu nịnh nên liên tiếp thăng quan tiến chức, làm thượng thư bộ lại, rồi đến tể tướng. Ông ta trộm quyền vơ lợi, dốc sức bài trừ người bất đồng, còn ăn chặn bòn rút quân lương, bỏ bê phòng thủ biên giới.
Sau 70 tuổi, Nghiêm Tung đem quyền hành trong triều giao cho con trai là Nghiêm Thế Phiên xử lý. Hai cha con ông ta giúp kẻ ác, mua quan bán tước, nắm giữ việc tuyển chọn bổ nhiệm thăng chức các quan lại trong triều, quan tước bất kể lớn nhỏ đều có giá cả. Không xem danh tiếng năng lực quan lại ra sao, tất cả đều lấy tiền hối lộ của quan lại ra làm tiêu chuẩn. Sách “Hoàng Minh kinh thế văn biên” có chép:
“Tung nắm quyền bộ Lại, mỗi lần tuyển chọn ông ta đòi 20 người. Châu phán 300 lạng bạc, thông phán 500 lạng bạc. Các khu vực danh tiếng trong thiên hạ nghe theo sự lựa chọn của ông ta. Tung nắm quyền bộ Binh, mỗi lần tuyển chọn cũng đòi hơn chục người. Quản sự chỉ huy 300 lạng bạc, Đô chỉ huy 700 lạng bạc. Từ chỉ huy trở lên đến tổng binh thì ra giá hàng nghìn lạng bạc”.
Trong chương “Gian thần truyện” của “Minh sử” có ghi chép danh sách rất dài các đại thần bị Nghiêm Tung bức hại. Những đại thần này có người bị mất chức, có người bị bức hại đến chết, đều là do bất bình với hành vi cha con họ Nghiêm tham lam hối lộ bẻ cong phép nước nên đã bị ông ta hạch tội. Ví dụ như Binh bộ viên ngoại lang Dương Kế Thịnh, người được ca ngợi là đệ nhất trực ngôn can gián, đã dâng sớ “Xin giết tặc thần” hạch tội Nghiêm Tung. Kết quả, Dương Kế Thịnh bị Nghiêm Tung vu cáo giết hại.
Nghiêm Tung tham lam thô bỉ, cả đời đã vơ vét tiền muôn bạc vạn. Sách “Hoàng Minh kinh thế văn biên” chép rằng:
“Cha con Tung quê gốc ở Viên Châu, có mua nhiều ruộng tốt nhà đẹp ở Nam Kinh, Dương Châu, tổng cộng mấy chục nơi, cho nô bộc Nghiêm Đông đứng ra làm chủ. Hai cha con Tung ức hiếp, chèn ép, vòi tiền, xâm chiếm, cưỡng đoạt khiến người dân oán hận đến xương tủy”.
Khi gia đình Nghiêm Tung bị tịch thu tài sản, tổng cộng có bao nhiêu?
Sách “Thế tông thực lục” có chép: “Vàng có 32.960 lạng vẫn còn dư, bạc có 2.027.090 lạng vẫn còn dư, bộ khay chén bằng ngọc có 857 chiếc, vòng ngọc hơn 200 chiếc, vòng vàng đồi mồi hơn 120 chiếc, vòng vàng ngọc trai 33 chiếc, ấm chén bát đũa vàng hơn 2810 chiếc, bình long noãn 5 chiếc, mũ ngọc trai 63 chiếc, phủ đệ phòng ốc trên 6600 gian, ở 57 nơi, ruộng đất núi ao trên 27300 mẫu…”
Chỉ 2 mục đầu tiên đã tương đương với tổng thu nhập quốc dân của quốc gia trong 1 năm thời đó rồi. Thế nên người đương thời đều nói Nghiêm Tung nắm quyền quốc gia thực ra là “con buôn ở ngôi vị cao”.
Năm 1562, Minh Thế Tông căn cứ vào bản hạch tội cha con Nghiêm Tung của quan ngự sử Trâu Ứng Long, đại học sỹ Từ Giai và nhiều đại thần khác, đã cách chức Nghiêm Tung, tịch thu toàn bộ gia tài. Nghiêm Tung không còn nhà trở về đành ăn xin ở nghĩa địa, chịu đói chịu rét, sau 2 năm thì bệnh chết.
***
“Nghìn vạn tiền tài nay ở đâu, ô danh còn lại vạn thu sầu”. Kết cục vận mệnh của Thái Kinh, Nghiêm Tung để người đời lấy làm gương. Ác có ác báo, nhân quả khó thoát. Người làm quan cần tu thân tự giác kỷ luật, cần mưu cầu phúc lợi cho người dân, cần biết lẽ Trời, lương tâm mới là quan trọng nhất.
Khiêm Từ
(Theo Trí Chân – Minh Huệ Net)