Vào thời nhà Thanh, có hai thương nhân ở Thanh Châu, chúng ta gọi họ là Bính và Đinh. Họ là bạn tốt, muốn cùng nhau đến Trường Sa để làm ăn, nên đã hẹn nhau gặp nhau ở một địa điểm nhất định, rồi cùng nhau lên đường vào một ngày nhất định. Đúng thời gian đã hẹn, Bính đến địa điểm đã hẹn, nhưng mãi không thấy Đinh tới. Bính đã đợi ở đó mười ngày vẫn không thấy người bạn. Nghĩ rằng Đinh đã thất hứa, Bính buồn bực một mình lên đường.

Ba năm sau, Đinh đột nhiên xuất hiện, lúc này Bính đã phát tài, đang tính mang tài vật về nhà. Ông bước đến chỗ Đinh và nói: “Sao anh đến muộn thế? Tôi đã chuẩn bị về rồi.” Đính vô cùng xin lỗi vì đã thất hứa, nhưng không giải thích lý do vì sao mình đến muộn, chỉ nói: “Anh về ngay đi, tôi sẽ đi cùng anh.” Bính hỏi ông ấy lý do là gì? Đinh nói: “Sợ rằng anh còn phải đi một chặng đường dài, một mình trên đường đi có thể sẽ gặp phải phiền phức. Hy vọng ta có thể cùng ngươi trở về để đền bù lỗi lầm trước kia đã thất hứa.”

Bính từ chối và nói, “Xin đừng làm thế. Anh từ ngàn dặm đến đây, chắc hẳn có việc phải làm. Hiện tại chưa hoàn thành xong công việc lại quay trở về. Nếu là vì chuyện của tôi, thì tôi đang liên lụy đến anh rồi.”

Nhưng Đinh nhất quyết muốn đi cùng Bính, nên Bính đành phải đồng ý. Mặc dù rất cảm kích người bạn, nhưng trên đường đi, Bính vẫn có chút nghi ngờ, nghĩ rằng: Mặc dù có thể hiểu được việc ông ấy đến muộn vì lý do nào đó, nhưng sẽ là vô lý nếu ông ấy vừa mới đến mà không có lý do gì lại quay về. Nếu như là bởi vì hai người tình nghĩa sâu đậm, ông ấy hối hận vì thất hứa, sẽ không như vậy, nhất định là có nguyên nhân khác. Hơn nữa, sự quan tâm và tình bạn mà Đinh dành cho mình trên đường trở về hoặc khi mình ở trong quán trọ còn vượt xa những gì mình từng trải qua trong những lần giao vãng trước đây. Thỉnh thoảng, ông ấy lại bày tỏ sự tiếc nuối về nhân sinh tụ tản, bằng hữu ly biệt, khiến người nghe bội phần thê lương, như thể tiếng sáo buồn bã vang lên trong tiết trời lạnh giá, hoặc tiếng đàn hạc đứt dây trong đêm trăng sáng.

Hai người cùng nhau trở về Thanh Châu. Nhà Đinh cách nhà Bính mấy trăm dặm, ông mời Bính về nhà mình ba ngày, nhất định sẽ nồng nhiệt chào đón. Thế rồi hai người chia tay nhau ở ngã tư đường. Đinh nắm chặt tay Bính, vừa khóc vừa nói lời tạm biệt. Bính cũng bật khóc, chỉ là không hiểu tại sao mình lại khóc.

Ba ngày sau, Bính đến nhà Đinh như đã hẹn. Vợ Đinh ra đón ông, lau nước mắt nói: “Chồng tôi mất đã gần bốn năm rồi. Đêm trước ngày anh ấy đồng ý đi Trường Sa, tôi không kịp báo tin dữ cho anh. Lúc hấp hối, anh ấy cứ nói về chuyện lỡ hẹn, rất hối hận. Đêm qua tôi mơ thấy anh ấy về nhà, nói ngày mai anh sẽ đến, tôi phải chuẩn bị đồ ăn cho anh. Tôi cứ nghĩ anh đang đi xa, không tin lắm, ai ngờ hôm nay anh thực sự đã đến.”

Sau khi nghe vậy, Bính bật khóc và bảo con trai của Đinh dẫn mình đến mộ Đinh. Ông giơ ly rượu lên và cầu nguyện: “Người bạn cũ của tôi, hôm nay tôi đã đến đây! Tôi cứ nghĩ anh đã thất hứa trước đó, không ngờ chúng ta đã Âm và Dương cách biệt từ lâu! Anh từ xa đến Trường Sa để gặp tôi, lại cùng tôi đi về nhà. Tình bạn của anh dành cho tôi sau khi chết còn sâu sắc hơn khi anh còn sống! Thân hình anh đã tiêu tan, nhưng tấm chân tình vẫn trường tồn, từ xưa đến nay, chỉ có anh! Hôm nay tôi dâng rượu cho trước nhà cố nhân. Chúng ta còn có thể nhìn thấy dung diện đối phương không?” Nói xong, ông bật khóc, con trai của Đinh cũng khóc thảm thiết. Người qua đường đều rơi nước mắt khi chứng kiến ​​cảnh tượng này. Đột nhiên, một trận gió lạnh thấu xương thổi qua, lá cây trên núi bay tán loạn, thân ảnh của Đinh hiện ra trong bụi mù, nước mắt lưng tròng hướng về Bính vẫy tay, rồi trong nháy mắt biến mất không thấy gì nữa.

Vào thời Xuân Thu, công tử nước Ngô Quý Trát (Diên Lăng Quý Tử) đi sứ đến nhiều nước. Trên đường đi, ông đi ngang qua nước Từ ở phía bắc, đến thăm vua Từ. Hai người đã có một cuộc trò chuyện rất vui vẻ. Vua nước Từ khen ngợi thanh bảo kiếm của Quý Trát, trên miệng không nói gì, nhưng vẻ mặt lại lộ rõ ​​ý muốn có thanh bảo kiếm của ông. Bởi vì Quý Trát có nhiệm vụ đi sứ nước ngoài, nên không dâng thanh bảo kiếm cho vua nước Từ, nhưng trong lòng đã hứa sẽ trao cho vua nước Từ.

Diên Lăng Quý Tử không quên lời hứa của mình, trao thanh kiếm trị giá ngàn vàng cho người bạn cũ. Bức tranh “Thanh kiếm treo ở Diên Lăng” của Trương Hồng thời nhà Minh. (Thuộc phạm vi công cộng)

Khi Quý Trát trở về sau chuyến đi sứ, vua nước Từ đã qua đời. Thế là Quý Trát tháo kiếm ra trao cho vị vua kế vị của nước Từ. Người tùy tùng ngăn cản ông, nói: “Đây là bảo vật của nước Ngô, không thể dùng làm lễ vật.” Quý Trác nói: “Ta không phải là tặng cho ông ấy. Vài ngày trước, ta đi ngang qua đây, vua nước Từ khen ngợi thanh bảo kiếm của ta. Mặc dù trên miệng không nói gì, nhưng vẻ mặt cho thấy ông ấy muốn thanh kiếm. Bởi vì ta có nhiệm vụ xuất sứ đến thượng quốc, nên ta chưa hiến cho ông ấy. Mặc dù vậy, trong lòng ta đã hứa sẽ tặng cho ông ấy. Bây giờ ông ấy đã chết, nếu ta không hiến thanh bảo kiếm này cho ông ấy, đó là lừa dối lương tâm ta. Chỉ vì yêu quý một thanh bảo kiếm mà làm trái lương tâm của mình, người chính trực sẽ không làm như vậy.”

Thế rồi, ông tháo thanh kiếm và trao cho vị vua kế vị của nước Từ. Quốc vương kế vị của nước Từ nói: “Tiên quân không lưu lại di mệnh, ta không dám nhận thanh bảo kiếm.” Thế là Quý Trác treo thanh kiếm lên cây bên cạnh mộ vua nước Từ rồi rời đi. Người dân nước Từ ca ngợi Quý Trát, hát về ông: “Diên Lăng Quý Tử a! Ông không quên người bạn cũ của mình. Ông đã tháo thanh kiếm ngàn vàng và treo nó lên mộ của nhà vua.” Quý Trác là người coi thành tín chí cao vô thượng. Tuy nhiên, đây là sự thành tín của người đối với quỷ, chứ không phải là sự thành tín giữa người với người. Sự thành tín của Đinh đối với Bính khiến Đinh quay lại giữ lời hứa sau ba năm qua đời, không thể nói rồi không thủ tín! Lẽ nào hồn quỷ này chính là chuyển thế của Diên Lăng Quý Trác?

Nguồn “Nhĩ thực lục”, “Tân tự-Tạp sự” của Lưu Hướng

Theo Epoch Times,
Hương Thảo biên dịch