Tiền vàng tán hết còn trở lại không?

Chùa Thiện Quốc trên núi Long Sơn có hai hòa thượng là Ngộ Không và Ngộ Liễu. Lúc mới đầu bọn họ đều cùng nhau đi khất thực, sau này chỉ thấy Ngộ Không sáng đi tối về.

Vốn là Ngộ Liễu phát hiện rằng, chỉ cần xuống núi sẽ hóa được rất nhiều tài vật, rồi đổi tiền lấy lương thực và những nhu yếu phẩm để dành, thời gian còn lại chỉ ở trong chùa, nhưng vì thế mà bất giác sinh ra ngủ và lười biếng. Ngộ Không thấy thế, bảo Ngộ Liễu không nên lãng phí thời gian, nên đi ra ngoài khất thực.

Ngộ Liễu nói: “Chẳng phải người xuất gia không nên quá tham lam? Có ăn là được rồi. Huynh xem tôi có nhiều thực phẩm như này, có thể đủ cho cả nửa tháng, đi ra ngoài làm gì?”

Ngộ Không nói: “Sư đệ, đệ đi hóa duyên nhiều năm như vậy, vẫn chưa hiểu được điều kỳ diệu và chân lý của hóa duyên sao?”

Ngộ Liễu tức giận nói: “Huynh thì lúc mặt trời mọc đi, mặt trời lặn thì quay về, đi tay không, về cũng tay không, khất thực ở đâu?”

Ngộ Không nói: “Ta hóa duyên ở tại tâm. Duyên tự tâm đến, duyên cũng do tâm mà đi.”

Ngộ Liễu rất tức giận, nhưng lòng không hiểu, liền tức khí phừng phừng bỏ đi.

Sau đó, Ngộ Liễu thấy rằng tiền vật hóa được càng ngày càng ít đi. Làm cho anh ta rất khổ não, vốn lúc đầu một lần khất thực có thể đủ dùng nửa tháng, bây giờ chỉ đủ dùng cho mấy ngày.

Anh ta nhìn thấy Ngộ Không ngày ngày đi, đều tay không về, không nhịn được nữa nói mỉa mai: “Sư huynh, hôm nay thu hoạch như thế nào?”

Ngộ Không nói: “Được rất nhiều.”

Ngộ Liễu hỏi: “Sao đệ không thấy huynh thu hoạch được gì?”

Ngộ Không mỉm cười nói: “Thu hoạch ở thế gian, ở nhân tâm.”

Ngộ Liễu muốn tìm hiểu kỹ hơn, bèn quyết định ngày mai cùng sư huynh đi khất thực, Ngộ Không gật đầu đồng ý.

Trời vừa sáng, Ngộ Liễu mang túi đựng đồ khất thực đi tìm sư huynh. Ngộ Không nhìn thấy liền nói: “Sư đệ, bỏ túi lại đi.”

Ngộ Liễu hỏi: “Vì sao lại thế ạ?”

Ngộ Không nói: “Mang đi sẽ không hóa được thứ tốt nhất.”

Ngộ Liễu bất đắc dĩ để túi lại, cùng sư huynh xuống núi.

Trên đường đi, đến đâu cũng có nhiều người nhận ra và đều vui vẻ lấy đồ cho Ngộ Không. Ngộ Liễu trong tâm nghĩ: “Không cho đem túi, lát nữa xem huynh để ở đâu.”

Họ vẫn tiếp tục đi về phía trước, đồ khất thực được càng ngày càng nhiều. Ngộ Liễu nhìn thấy hôm nay thu hoạch được rất nhiều, trong lòng cảm thấy vui mừng. Đúng lúc này, có một nông phu từ đằng xa đi tới, tay ôm một đứa bé bệnh nặng không có tiền chữa trị. Ngộ Không biết được thì đem hết đồ xin được đưa cho người nông phu, rồi tiếp tục lên đường như chưa từng có chuyện gì xảy ra, Ngộ Liễu không vui bèn hỏi: “Sư huynh, chúng ta ngoài ăn no ra, không được giữ một chút sao? Vất vả như vậy thì hóa được gì đây?”

Ngộ Không mỉm cười nói: “Đệ xem thế gian, tự nhiên sao lại đẹp đến như vậy? Đó là do mặt trăng, gió và nước, bốn mùa đều đang tuần hoàn. Đệ chỉ thấy được phúc do duyên mang tới, thực ra đó chỉ là vui mừng nhất thời, thời gian lâu rồi, thì chính là một đầm nước chết. Sự khác biệt giữa chúng ta là, đệ đem những vật hóa được bỏ vào túi chứa đầy tư dục tham sân, còn ta đem hết đồ xin được tuần hoàn trong tâm mọi người, đó mới là cái phúc vô cùng mỹ diệu của duyên cho đi!”

Ngộ Liễu nghe đến đây, cúi gằm mặt xuống trầm tư không hiểu.

***

Nếu như mục đích của cuộc sống đơn giản chỉ là tích lũy tiền tài phú quý, thì chẳng khác nào chỉ biết hưởng phúc do duyên mang đến? Tuy nhiên không gian sinh sống của chúng ta đây, những vật hữu hình đó thực sự có hạn và không bền lâu. Nghĩ đến việc tích đức hành thiện mà người lớn tuổi hay nói đến, đức này ở trong tiểu vũ trụ cơ thể con người có thể đem theo luân hồi chuyển sinh, tuy rằng mắt thịt nhìn không thấy, nhưng nó tuần hoàn lặp lại trong các không gian rộng lớn thâm sâu, đây nào khác gì việc Ngộ Không buông bỏ chấp trước tu trì thiện tâm? Bởi vậy nói trân quý phúc của duyên cho đi cũng tương ứng với thiện trong nội tâm, chứ không phải hướng ngoại mà tìm được đâu!

Theo Chánh Kiến